Deputetët e Partisë Demokratike, anëtarë të komisionit parlamnetar për edukimin kanë analizuar sot me detaje buxhetin e qeverisë për arsimin duke arritur në përfundimin se ka rënie të investimeve, nuk ka rritje pagash për mësuesit e pedagogët, ka mungesë të plotë të investimeve në drejtim të përmirësimit të cilësisë së shkollave, në teknologji informacioni apo laboratorë shkencorë.

Deputetët demokratë kanë kujtuar se premtimi i Ramës ishte rritja e buxhetit të arsimit në 5% të PBB, por në fakt nga viti në vit buxheti për arsimin njeh vetëm ulje.

Mosinvestimi në arsim, është një mungesë investimi për të ardhmen e vendit, theksuan deputetët demokratë. Më poshtë, analiza e plotë e secilit deputet për buxhetin dhe cështjet e arsimit.

Genc Pollo: Rama, cdo vit e më pak buxhet për arsimin

Buxheti 2015 është në vëmendjen tonë, pavarësisht nga rrethanat që na kanë detyruar të mos jemi pjesëmarrës aktiv në punën parlamentare, por deputetët e opozitës, ndihmuar edhe nga ekspertë, kanë bërë një shqyrtim të plotë, të thelluar, krahasues, të projektbuxhetit për Arsimin që paraqitet nga Qeveria dhe do thoja që të tërë në këtë vend, publiku Shqiptar, e mban mend Edi Ramën dhe të tijtë, deri vonë në Opozitë, por jo më kur u bënë qeveritarë, rrihnin gjoksin se do dyfishonin buxhetin për arsimin dhe këtë buxhet, buxhetin për arsimin do ta rrisnin në 5% të PBB.  Në buxhetin e parë që ata bënë thanë që nuk kishin patur kohë, në fund të 2013-ës, e kishin gjtur të gatshëm por patën kohë për të marrë borxh qindra million euro brenda dhe jashtë vendin duke e çuar në qiell borxhin publik por duke mos paguar detyrimet ndaj biznesit, sebepi i rritjes së borxhit publik. Ndokush do kishte shpresuar që, duke qenë se paratë ndodhen në thesar, arsimi – prioriteti i shpalluar në çdo kohë nga Qeveria dhe Opozita, do ishte përfituesi real financiar. Në fakt është ulur me 0.1% nga 2.9% që e gjetëm vitin e shkuar, e çuam në 2.8%. Por themi ishte viti i parë dhe shpresa e dikujt ishte se këto para, në buxhetin e dytë vjetor, do shikonin nga arsimi. Sot, buxheti i dytë i qeverisë Rama e uli arsimin në 2.62% të PBB, apo 8.3% të shpenzimeve buxhetore dhe qindra millionë lekë më pak në vlerë absolute. Eshtë besoj treguesi më i mirë i gënjeshtrës, i fjalës së pambajtur, por dhe i problemeve që has arsimi sepse mënyra si është ristrukturuar, për të cilën do flasin edhe kolegët, besoj që do sjellë pasoja duke mos mbyllur të gjitha projektet e gjetura në vijim ashtu siç duhet, dhe duke qenë absolutisht aspak ambicioz në projektet e hapura për të mos folur pastaj për ambicie të larta, për shkencë dhe teknologji, për buxhete për laboratorë universitar, didaktikë dhe shkencorë, të cilët zhduken nga horizonti buxhetor, dhe kjo në një situatë dramatike në arsim, kur me dëshirën për të politizuar kontrollin e shkollës dhe për të gjetur vend për militantët të pa kualifikuar ose dhe të kualifikuar është krijuar senergjia me shifra të ekzagjeruara dhe shpesh krejt të rreme të mësuesve të papërshtatshëm, ndërkohë që kjo gjendje, e detyruar nga situata në krahinat e largëta, është absolutisht shumë me e pakët nga ç’e paraqet Edi Rama dhe Lindita Nikolla, vetëm e vetëm të bëjnë një gjë që nuk ka ndodhur në këto 20 vjet, dhe këtu për herë të parë mund ta themi me seriozitet që është gjë që ndodh vërtet për herë të parë, që pritet të largohen afro 4.000 mësues që ti lënë vendin të tjerve. Dhe kjo është një nga gjërat më të rënda, pas shkarkimit të paligjshëm të drejtorëve, që kanë bërë në arsimin paraunversitar. Ndërkohë që, me arsimin universitar, jo vetëm që nuk kemi nivele të kënaqshme në linjat buxhetore, por edhe gjithë pikat ambicioze që do të çonin në kohën e duhur Shqipërinë drejt një shoqërie të bazuar në dije, nuk ekzistojnë por janë kthyer mbrapa. Në tërësi, ky buxhet nuk parashikon asnjë të mirë për arsimin, apo për arsimtarët dhe as për nxënësit dhe studentët. Eshtë detyra jonë ta vëmë në pah këtë dhe ta kundërshtojmë me të gjitha mjetet.  Me bidjen për votën kur të vijë dita e votimit por edhe me domosdoshmërinë për të protesuar siç bënë me sukses pedagogë dhe studentë të fakultetit Gjeologji-minierave që i treguan Kryeministrit se nuk mund të luajë me cinizëm, me pronat e një prej fakulteteve më të vjetra të historisë universitare të vendit, me sebepin se do ia japin një isntitucioni të drejtësisë kur nga ana tjetër me cinizëm dhe sindromën e vitit 0 bllokon investimin e bulevardit të Tiranës dhe ndërtimin e Pllatit të Drejtësisë në pjesën përtej stacionit hekurudhor. Kjo është mënyra më e mirë për të qartësuar, edhe për të lënë shenjën tonë dhe nëse disa raste ka funksionuar protesta është e dukshme  që mund të funksionojë nëse njerëzit dalin nga letargjia dhe të gjejnë rrugën e tyre për të kundërshtuar me zë dhe praninën e tyre dhe në shumë forma të tjera.

Myqerem Tafaj: Rënia e buxhetit në arsim, mungesë investimi për të ardhmen

Buxheti i vitit 2015 në tërësi është një buxhet krize. Eshtë një buxhet që e çon ekonominë shqiptare në recesion. Opozita e ka vlerësuar këtë buxhet me kohë dhe e ka diskutuar me gjithë grupet e interesit dhe natyrisht edhe grupet e interesit, sidomos sektori privat, janë të të njëjtin opinion. Kur bëhet fjalë për buxhetin për arsimin dhe shkencën, në fakt edhe ky është një buxhet, është pjesë e shpenzimeve publike të një shteti, por ndryshe nga shpenzimet e tjera, buxheti për arsimin dhe shkencën është një investim për të ardhmen dhe është investim për zhvillimin e burimeve njerëzore, është investim për shkollimin e të rinjve në të gjithë nivelet, është investim për zhvillimin e dijes dhe të inovacionit. Këto janë pra kushtet kryesore për zhvillimin e një shoqërie dhe ekonomie të mbështetur në dije siç synon të jetë shoqëria dhe ekonomia jonë, në një vend i cili synon të integrohet në Bashkimin Europian. Natyrisht rënia e buxhetit për arsimin tregon fare qartë që për këtë qeveri arsimi nuk është prioritet. Të çosh arsimin në 2.62% të GDP, do të thotë të harxhosh 2.62 lekë për çdo 100 lekë që ka PBB në Shqipëri, ose të marrim atë që është akoma më e qartë 8.3 lekë nga 100 lekë shpenzime totale që do bëjë kjo qeveri në 2015, harxhohen për arsimin, dhe që këtu kuptohet që nuk ka se si të vlerësohet si prioritet ndërkohë që Bashkimi Europian e ka të paktën 12 lekë për 100 lekë shpenzimin për arsimin pa bërë fjalë për shkencën se po të merret edhe shkenca, atëherë vendet e Bashkimit Europian e kanë mbi 20. Pra ne jemi shumë shumë larg dhe kjo është një rënie e theksuar e buxhetit. Eshtë jo vetëm një premtim i pambajtur i shifrës 5% që ka deklaruar z.Rama kur ishte në Opozitë por është një rënie e theksuar e buxhetit e cila do ketë ndikime shumë të forta dhe afatgjatë në zhvillimin tërësor në shkollimin e të rinjve dhe zhvillimin e gjithanshëm të vendit tonë. Ajo që duhet nënvizuar është se nuk është vetëm çështja e Buxhetit të 2015-s por edhe tavanet e vitit 2016, 2017, nuk e rrisnin buxhetin për arsimin në Shqipëri dhe kësisoj qeveria ka deklaruar për këtë mandat, për gjithë mandatin e saj, nuk e ka arsimin prioritet. Buxheti pra është buxheti i një ekono
mie në krizë, por ta menaxhosh krizën në kurriz të arsimit, të një sektori kaq kritik, kjo është krejtësisht e gabuar. Përvoja e vendeve të tjera, edhe në krizën e fundit financiare, tregoi se vendet që investuan edhe në kohë krize në dije dhe inovacion, dolën më shpejt nga kriza, është një mësim shumë i rëndësishëm për ne dhe duhet të ishte një mësim për këtë qeveri që të shkonte në rritjen e buxhetit dhe jo në uljen e buxhetit të arsimit. Por çfarë ndodh me këtë buxhet? Buxheti, natyrisht, prek në radhë të parë mësuesit. Ajo që është e rëndësishme është se qeveria, për të dytin vit radhasi , nuk do të rrisë pagat e mësuesve. Eshtë marrëveshja me FMN-në që për tre vjet nuk ka rritje. Kjo do të thotë që profesioni i mësuesit rrezikohet të shkojë aty ku ka qenë para vitit 2005, në një nga profesionet më pak të preferuara që solli që mësuesit të largohen nga shkollat e të shkojnë të gjejnë një punë tjetër. Dhe kjo do ndodh tani. Nga kjo preken jo vetëm mësuesit, por edhe pedagogët.

Myqerem Tafaj: Rënia e buxhetit në arsim, mungesë investimi për të ardhmen

Buxheti i vitit 2015 në tërësi është një buxhet krize. Eshtë një buxhet që e çon ekonominë shqiptare në recesion. Opozita e ka vlerësuar këtë buxhet me kohë dhe e ka diskutuar me gjithë grupet e interesit dhe natyrisht edhe grupet e interesit, sidomos sektori privat, janë të të njëjtin opinion. Kur bëhet fjalë për buxhetin për arsimin dhe shkencën, në fakt edhe ky është një buxhet, është pjesë e shpenzimeve publike të një shteti, por ndryshe nga shpenzimet e tjera, buxheti për arsimin dhe shkencën është një investim për të ardhmen dhe është investim për zhvillimin e burimeve njerëzore, është investim për shkollimin e të rinjve në të gjithë nivelet, është investim për zhvillimin e dijes dhe të inovacionit. Këto janë pra kushtet kryesore për zhvillimin e një shoqërie dhe ekonomie të mbështetur në dije siç synon të jetë shoqëria dhe ekonomia jonë, në një vend i cili synon të integrohet në Bashkimin Europian. Natyrisht rënia e buxhetit për arsimin tregon fare qartë që për këtë qeveri arsimi nuk është prioritet. Të çosh arsimin në 2.62% të GDP, do të thotë të harxhosh 2.62 lekë për çdo 100 lekë që ka PBB në Shqipëri, ose të marrim atë që është akoma më e qartë 8.3 lekë nga 100 lekë shpenzime totale që do bëjë kjo qeveri në 2015, harxhohen për arsimin, dhe që këtu kuptohet që nuk ka se si të vlerësohet si prioritet ndërkohë që Bashkimi Europian e ka të paktën 12 lekë për 100 lekë shpenzimin për arsimin pa bërë fjalë për shkencën se po të merret edhe shkenca, atëherë vendet e Bashkimit Europian e kanë mbi 20. Pra ne jemi shumë shumë larg dhe kjo është një rënie e theksuar e buxhetit. Eshtë jo vetëm një premtim i pambajtur i shifrës 5% që ka deklaruar z.Rama kur ishte në Opozitë por është një rënie e theksuar e buxhetit e cila do ketë ndikime shumë të forta dhe afatgjatë në zhvillimin tërësor në shkollimin e të rinjve dhe zhvillimin e gjithanshëm të vendit tonë. Ajo që duhet nënvizuar është se nuk është vetëm çështja e Buxhetit të 2015-s por edhe tavanet e vitit 2016, 2017, nuk e rrisnin buxhetin për arsimin në Shqipëri dhe kësisoj qeveria ka deklaruar për këtë mandat, për gjithë mandatin e saj, nuk e ka arsimin prioritet. Buxheti pra është buxheti i një ekonomie në krizë, por ta menaxhosh krizën në kurriz të arsimit, të një sektori kaq kritik, kjo është krejtësisht e gabuar. Përvoja e vendeve të tjera, edhe në krizën e fundit financiare, tregoi se vendet që investuan edhe në kohë krize në dije dhe inovacion, dolën më shpejt nga kriza, është një mësim shumë i rëndësishëm për ne dhe duhet të ishte një mësim për këtë qeveri që të shkonte në rritjen e buxhetit dhe jo në uljen e buxhetit të arsimit. Por çfarë ndodh me këtë buxhet? Buxheti, natyrisht, prek në radhë të parë mësuesit. Ajo që është e rëndësishme është se qeveria, për të dytin vit radhasi , nuk do të rrisë pagat e mësuesve. Eshtë marrëveshja me FMN-në që për tre vjet nuk ka rritje. Kjo do të thotë që profesioni i mësuesit rrezikohet të shkojë aty ku ka qenë para vitit 2005, në një nga profesionet më pak të preferuara që solli që mësuesit të largohen nga shkollat e të shkojnë të gjejnë një punë tjetër. Dhe kjo do ndodh tani. Nga kjo preken jo vetëm mësuesit, por edhe pedagogët.

Myqerem Tafaj: Rënia e buxhetit në arsim, mungesë investimi për të ardhmen

Buxheti i vitit 2015 në tërësi është një buxhet krize. Eshtë një buxhet që e çon ekonominë shqiptare në recesion. Opozita e ka vlerësuar këtë buxhet me kohë dhe e ka diskutuar me gjithë grupet e interesit dhe natyrisht edhe grupet e interesit, sidomos sektori privat, janë të të njëjtin opinion. Kur bëhet fjalë për buxhetin për arsimin dhe shkencën, në fakt edhe ky është një buxhet, është pjesë e shpenzimeve publike të një shteti, por ndryshe nga shpenzimet e tjera, buxheti për arsimin dhe shkencën është një investim për të ardhmen dhe është investim për zhvillimin e burimeve njerëzore, është investim për shkollimin e të rinjve në të gjithë nivelet, është investim për zhvillimin e dijes dhe të inovacionit. Këto janë pra kushtet kryesore për zhvillimin e një shoqërie dhe ekonomie të mbështetur në dije siç synon të jetë shoqëria dhe ekonomia jonë, në një vend i cili synon të integrohet në Bashkimin Europian. Natyrisht rënia e buxhetit për arsimin tregon fare qartë që për këtë qeveri arsimi nuk është prioritet. Të çosh arsimin në 2.62% të GDP, do të thotë të harxhosh 2.62 lekë për çdo 100 lekë që ka PBB në Shqipëri, ose të marrim atë që është akoma më e qartë 8.3 lekë nga 100 lekë shpenzime totale që do bëjë kjo qeveri në 2015, harxhohen për arsimin, dhe që këtu kuptohet që nuk ka se si të vlerësohet si prioritet ndërkohë që Bashkimi Europian e ka të paktën 12 lekë për 100 lekë shpenzimin për arsimin pa bërë fjalë për shkencën se po të merret edhe shkenca, atëherë vendet e Bashkimit Europian e kanë mbi 20. Pra ne jemi shumë shumë larg dhe kjo është një rënie e theksuar e buxhetit. Eshtë jo vetëm një premtim i pambajtur i shifrës 5% që ka deklaruar z.Rama kur ishte në Opozitë por është një rënie e theksuar e buxhetit e cila do ketë ndikime shumë të forta dhe afatgjatë në zhvillimin tërësor në shkollimin e të rinjve dhe zhvillimin e gjithanshëm të vendit tonë. Ajo që duhet nënvizuar është se nuk është vetëm çështja e Buxhetit të 2015-s por edhe tavanet e vitit 2016, 2017, nuk e rrisnin buxhetin për arsimin në Shqipëri dhe kësisoj qeveria ka deklaruar për këtë mandat, për gjithë mandatin e saj, nuk e ka arsimin prioritet. Buxheti pra është buxheti i një ekonomie në krizë, por ta menaxhosh krizën në kurriz të arsimit, të një sektori kaq kritik, kjo është krejtësisht e gabuar. Përvoja e vendeve të tjera, edhe në krizën e fundit financiare, tregoi se vendet që investuan edhe në kohë krize në dije dhe inovacion, dolën më shpejt nga kriza, është një mësim shumë i rëndësishëm për ne dhe duhet të ishte një mësim për këtë qeveri që të shkonte në rritjen e buxhetit dhe jo në uljen e buxhetit të arsimit. Por çfarë ndodh me këtë buxhet? Buxheti, natyrisht, prek në radhë të parë mësuesit. Ajo që është e rëndësishme është se qeveria, për të dytin vit radhasi , nuk do të rrisë pagat e mësuesve. Eshtë marrëveshja me FMN-në që për tre vjet nuk ka rritje. Kjo do të thotë që profesioni i mësuesit rrezikohet të shkojë aty ku ka qenë para vitit 2005, në një nga profesionet më pak të preferuara që solli që mësuesi
t të largohen nga shkollat e të shkojnë të gjejnë një punë tjetër. Dhe kjo do ndodh tani. Nga kjo preken jo vetëm mësuesit, por edhe pedagogët.

Myqerem Tafaj: Rënia e buxhetit në arsim, mungesë investimi për të ardhmen

Buxheti i vitit 2015 në tërësi është një buxhet krize. Eshtë një buxhet që e çon ekonominë shqiptare në recesion. Opozita e ka vlerësuar këtë buxhet me kohë dhe e ka diskutuar me gjithë grupet e interesit dhe natyrisht edhe grupet e interesit, sidomos sektori privat, janë të të njëjtin opinion. Kur bëhet fjalë për buxhetin për arsimin dhe shkencën, në fakt edhe ky është një buxhet, është pjesë e shpenzimeve publike të një shteti, por ndryshe nga shpenzimet e tjera, buxheti për arsimin dhe shkencën është një investim për të ardhmen dhe është investim për zhvillimin e burimeve njerëzore, është investim për shkollimin e të rinjve në të gjithë nivelet, është investim për zhvillimin e dijes dhe të inovacionit. Këto janë pra kushtet kryesore për zhvillimin e një shoqërie dhe ekonomie të mbështetur në dije siç synon të jetë shoqëria dhe ekonomia jonë, në një vend i cili synon të integrohet në Bashkimin Europian. Natyrisht rënia e buxhetit për arsimin tregon fare qartë që për këtë qeveri arsimi nuk është prioritet. Të çosh arsimin në 2.62% të GDP, do të thotë të harxhosh 2.62 lekë për çdo 100 lekë që ka PBB në Shqipëri, ose të marrim atë që është akoma më e qartë 8.3 lekë nga 100 lekë shpenzime totale që do bëjë kjo qeveri në 2015, harxhohen për arsimin, dhe që këtu kuptohet që nuk ka se si të vlerësohet si prioritet ndërkohë që Bashkimi Europian e ka të paktën 12 lekë për 100 lekë shpenzimin për arsimin pa bërë fjalë për shkencën se po të merret edhe shkenca, atëherë vendet e Bashkimit Europian e kanë mbi 20. Pra ne jemi shumë shumë larg dhe kjo është një rënie e theksuar e buxhetit. Eshtë jo vetëm një premtim i pambajtur i shifrës 5% që ka deklaruar z.Rama kur ishte në Opozitë por është një rënie e theksuar e buxhetit e cila do ketë ndikime shumë të forta dhe afatgjatë në zhvillimin tërësor në shkollimin e të rinjve dhe zhvillimin e gjithanshëm të vendit tonë. Ajo që duhet nënvizuar është se nuk është vetëm çështja e Buxhetit të 2015-s por edhe tavanet e vitit 2016, 2017, nuk e rrisnin buxhetin për arsimin në Shqipëri dhe kësisoj qeveria ka deklaruar për këtë mandat, për gjithë mandatin e saj, nuk e ka arsimin prioritet. Buxheti pra është buxheti i një ekonomie në krizë, por ta menaxhosh krizën në kurriz të arsimit, të një sektori kaq kritik, kjo është krejtësisht e gabuar. Përvoja e vendeve të tjera, edhe në krizën e fundit financiare, tregoi se vendet që investuan edhe në kohë krize në dije dhe inovacion, dolën më shpejt nga kriza, është një mësim shumë i rëndësishëm për ne dhe duhet të ishte një mësim për këtë qeveri që të shkonte në rritjen e buxhetit dhe jo në uljen e buxhetit të arsimit. Por çfarë ndodh me këtë buxhet? Buxheti, natyrisht, prek në radhë të parë mësuesit. Ajo që është e rëndësishme është se qeveria, për të dytin vit radhasi , nuk do të rrisë pagat e mësuesve. Eshtë marrëveshja me FMN-në që për tre vjet nuk ka rritje. Kjo do të thotë që profesioni i mësuesit rrezikohet të shkojë aty ku ka qenë para vitit 2005, në një nga profesionet më pak të preferuara që solli që mësuesit të largohen nga shkollat e të shkojnë të gjejnë një punë tjetër. Dhe kjo do ndodh tani. Nga kjo preken jo vetëm mësuesit, por edhe pedagogët.

Myqerem Tafaj: Rënia e buxhetit në arsim, mungesë investimi për të ardhmen

Buxheti i vitit 2015 në tërësi është një buxhet krize. Eshtë një buxhet që e çon ekonominë shqiptare në recesion. Opozita e ka vlerësuar këtë buxhet me kohë dhe e ka diskutuar me gjithë grupet e interesit dhe natyrisht edhe grupet e interesit, sidomos sektori privat, janë të të njëjtin opinion. Kur bëhet fjalë për buxhetin për arsimin dhe shkencën, në fakt edhe ky është një buxhet, është pjesë e shpenzimeve publike të një shteti, por ndryshe nga shpenzimet e tjera, buxheti për arsimin dhe shkencën është një investim për të ardhmen dhe është investim për zhvillimin e burimeve njerëzore, është investim për shkollimin e të rinjve në të gjithë nivelet, është investim për zhvillimin e dijes dhe të inovacionit. Këto janë pra kushtet kryesore për zhvillimin e një shoqërie dhe ekonomie të mbështetur në dije siç synon të jetë shoqëria dhe ekonomia jonë, në një vend i cili synon të integrohet në Bashkimin Europian. Natyrisht rënia e buxhetit për arsimin tregon fare qartë që për këtë qeveri arsimi nuk është prioritet. Të çosh arsimin në 2.62% të GDP, do të thotë të harxhosh 2.62 lekë për çdo 100 lekë që ka PBB në Shqipëri, ose të marrim atë që është akoma më e qartë 8.3 lekë nga 100 lekë shpenzime totale që do bëjë kjo qeveri në 2015, harxhohen për arsimin, dhe që këtu kuptohet që nuk ka se si të vlerësohet si prioritet ndërkohë që Bashkimi Europian e ka të paktën 12 lekë për 100 lekë shpenzimin për arsimin pa bërë fjalë për shkencën se po të merret edhe shkenca, atëherë vendet e Bashkimit Europian e kanë mbi 20. Pra ne jemi shumë shumë larg dhe kjo është një rënie e theksuar e buxhetit. Eshtë jo vetëm një premtim i pambajtur i shifrës 5% që ka deklaruar z.Rama kur ishte në Opozitë por është një rënie e theksuar e buxhetit e cila do ketë ndikime shumë të forta dhe afatgjatë në zhvillimin tërësor në shkollimin e të rinjve dhe zhvillimin e gjithanshëm të vendit tonë. Ajo që duhet nënvizuar është se nuk është vetëm çështja e Buxhetit të 2015-s por edhe tavanet e vitit 2016, 2017, nuk e rrisnin buxhetin për arsimin në Shqipëri dhe kësisoj qeveria ka deklaruar për këtë mandat, për gjithë mandatin e saj, nuk e ka arsimin prioritet. Buxheti pra është buxheti i një ekonomie në krizë, por ta menaxhosh krizën në kurriz të arsimit, të një sektori kaq kritik, kjo është krejtësisht e gabuar. Përvoja e vendeve të tjera, edhe në krizën e fundit financiare, tregoi se vendet që investuan edhe në kohë krize në dije dhe inovacion, dolën më shpejt nga kriza, është një mësim shumë i rëndësishëm për ne dhe duhet të ishte një mësim për këtë qeveri që të shkonte në rritjen e buxhetit dhe jo në uljen e buxhetit të arsimit. Por çfarë ndodh me këtë buxhet? Buxheti, natyrisht, prek në radhë të parë mësuesit. Ajo që është e rëndësishme është se qeveria, për të dytin vit radhasi , nuk do të rrisë pagat e mësuesve. Eshtë marrëveshja me FMN-në që për tre vjet nuk ka rritje. Kjo do të thotë që profesioni i mësuesit rrezikohet të shkojë aty ku ka qenë para vitit 2005, në një nga profesionet më pak të preferuara që solli që mësuesit të largohen nga shkollat e të shkojnë të gjejnë një punë tjetër. Dhe kjo do ndodh tani. Nga kjo preken jo vetëm mësuesit, por edhe pedagogët.

Myqerem Tafaj: Rënia e buxhetit në arsim, mungesë investimi për të ardhmen

Buxheti i vitit 2015 në tërësi është një buxhet krize. Eshtë një buxhet që e çon ekonominë shqiptare në recesion. Opozita e ka vlerësuar këtë buxhet me kohë dhe e ka diskutuar me gjithë grupet e interesit dhe natyrisht edhe grupet e interesit, sidomos sektori privat, janë të të njëjtin opinion. Kur bëhet fjalë për buxhetin për arsimin dhe shkencën, në fakt edhe ky është një buxhet, është pjesë e shpenzimeve publike të një shteti, por ndryshe nga shpenzimet e tjera, buxheti për arsimin dhe shkencën është një investim për të ardhmen dhe është investim për zhvillimin e burimeve njerëzore, është investim për shko
llimin e të rinjve në të gjithë nivelet, është investim për zhvillimin e dijes dhe të inovacionit. Këto janë pra kushtet kryesore për zhvillimin e një shoqërie dhe ekonomie të mbështetur në dije siç synon të jetë shoqëria dhe ekonomia jonë, në një vend i cili synon të integrohet në Bashkimin Europian. Natyrisht rënia e buxhetit për arsimin tregon fare qartë që për këtë qeveri arsimi nuk është prioritet. Të çosh arsimin në 2.62% të GDP, do të thotë të harxhosh 2.62 lekë për çdo 100 lekë që ka PBB në Shqipëri, ose të marrim atë që është akoma më e qartë 8.3 lekë nga 100 lekë shpenzime totale që do bëjë kjo qeveri në 2015, harxhohen për arsimin, dhe që këtu kuptohet që nuk ka se si të vlerësohet si prioritet ndërkohë që Bashkimi Europian e ka të paktën 12 lekë për 100 lekë shpenzimin për arsimin pa bërë fjalë për shkencën se po të merret edhe shkenca, atëherë vendet e Bashkimit Europian e kanë mbi 20. Pra ne jemi shumë shumë larg dhe kjo është një rënie e theksuar e buxhetit. Eshtë jo vetëm një premtim i pambajtur i shifrës 5% që ka deklaruar z.Rama kur ishte në Opozitë por është një rënie e theksuar e buxhetit e cila do ketë ndikime shumë të forta dhe afatgjatë në zhvillimin tërësor në shkollimin e të rinjve dhe zhvillimin e gjithanshëm të vendit tonë. Ajo që duhet nënvizuar është se nuk është vetëm çështja e Buxhetit të 2015-s por edhe tavanet e vitit 2016, 2017, nuk e rrisnin buxhetin për arsimin në Shqipëri dhe kësisoj qeveria ka deklaruar për këtë mandat, për gjithë mandatin e saj, nuk e ka arsimin prioritet. Buxheti pra është buxheti i një ekonomie në krizë, por ta menaxhosh krizën në kurriz të arsimit, të një sektori kaq kritik, kjo është krejtësisht e gabuar. Përvoja e vendeve të tjera, edhe në krizën e fundit financiare, tregoi se vendet që investuan edhe në kohë krize në dije dhe inovacion, dolën më shpejt nga kriza, është një mësim shumë i rëndësishëm për ne dhe duhet të ishte një mësim për këtë qeveri që të shkonte në rritjen e buxhetit dhe jo në uljen e buxhetit të arsimit. Por çfarë ndodh me këtë buxhet? Buxheti, natyrisht, prek në radhë të parë mësuesit. Ajo që është e rëndësishme është se qeveria, për të dytin vit radhasi , nuk do të rrisë pagat e mësuesve. Eshtë marrëveshja me FMN-në që për tre vjet nuk ka rritje. Kjo do të thotë që profesioni i mësuesit rrezikohet të shkojë aty ku ka qenë para vitit 2005, në një nga profesionet më pak të preferuara që solli që mësuesit të largohen nga shkollat e të shkojnë të gjejnë një punë tjetër. Dhe kjo do ndodh tani. Nga kjo preken jo vetëm mësuesit, por edhe pedagogët.

Eleina Qirici: Ulje e madhe fondesh për arsimin parauniversitar

Buxheti i 2015 është një prej buxheteve shou të radhës së qeverisë Rama për faktin sepse nuk e prek arsimin në rritjen e cilësisë por përkrundazi ka mjaft prbleme në zhvillimin e arsimit. Problem i parë nisi me zhvendosjen e arsimit profesional nga ministria, çka bëri që buxheti i këtij viti 2015, të kishim më shumë para në dispozicion por këto para janë fshehur dhe nuk duhet aspak ku është rritja e buxhetit, por në fakt nuk kemi rritje të buxhetit. Nga ana tjetër, kemi rritje të tarifave të studentëve që prek familjet shqiptare por nuk rritet buxheti i arsimit. Nuk shprehen fare se si do të ndërhyhet me fondet sepse nuk thuhet nëse do të kemi godinë të re apo rikonstruktime. Mbetet i errët fakti se si do të shpenzohen këto para sepse zërat nuk janë të shprehur. Kjo është mungesë e transparence.

Në buxhetin e 2015 thuhet se do të ketë dixhitalizim të sistemit parauniverstitar në 4 komponentë por nuk thuhet se cilët janë këto komponentë. Ndërkohë nuk sqarohet, fakt tjetër, që ky projekt është lançuar në vitin 2006 dhe kemi të bëjmë me sindromin e vitit 0. Pra kjo qeveri me buxhetin e vitit 2015 duhet të çonte më tej projektet e nisura. Nuk dihet se si do të jetë ky dixhitalizim. Thuhet se nuk ka laboratorë dhe jepet sikur deri tani nuk ka pasur asnjë të tillë, apo për internetin në shkolla, kur dihet se ka pasur investime të tilla në shkolla duke kaluar nga 61 nxënës për kompjuter në 31 nxënës për kompjuter. Kjo qeveri duhet të rriste invetsimet por jemi në të njëjtën situatë.

Nga ana tjetër, thuhet se do mbrohen shtresat në nevojë kur në buxhet nuk shohim asgjë. Thuhet që do të ketë tekste falas për studentët e diasporës po për nxënësit romë dhe gjiptianë çfarë është bërë? Nuk janë shprehur financimet dhe shpenzimet edhe për nxënësit me aftësi të kufizuara. Njëkohësisht thuhet që kemi mësues jashtë profilit ndërkohë që shtojnë mësues të tjerë. Më negativ është fakti se, më shumë se pas një viti në qeveri, nuk është bërë asgjë. Kjo qeveri vazhdon të qahet por kanë pasur një vit kohë por imazhin e tyre vetëm po e ulin. Së fundmi, financimet duhet të jenë të përcaktuar në zëra por ka një qaqartësi me numrin e nxënësve dhe shpenzimet duke pasur një mungesë saktësie në hartimin e buxhetit, pa llogaritur politikat arsimore. Janë ulur me 25 % shpenzimet në arsimin bazë dhe në arsimin e mesëm me 37% në krahasim me vitin 2014. Ky buxhet i shërben oborrit të qeveritarëve dhe jo qytetarëve sepse nuk shpjegohet ndryshe që edhe shpenzimet marramëndëse bëhen në tendera të drejtpërdrejtë.

Luçiano Boçi: Buxheti për arsimin, përplasje të dhënash, kaos në shifra, mungesë serioziteti

Në krahasim me një fjalë që mbajti ministrja një vit më parë shoh që ka një inflacion termash nga kjo qeveri në lidhje me buxhetin por këtij i është shtuar edhe inflacioni i fakteve dhe shifrave. Po e jap konkretisht këtë. Në relacionin e një viti më parë dhe në këtë relacion, thuhet se do të ketë shërbim interneti por që tashmë është ofruar para vitit 2014, por thuhej se do të ishin mbi 1350 shkolla që do tu ofrohej ky shërbim, por kemi kemi të njëjtën gjë edhe në këtë relacion, pra 1350 shkolla. Shpresoj të mos jetë kopje relacionesh por kjo flet qartë për mungesë serioziteti në ndërtimin e buxhetit. Vetë ministrja thotë se ky buxhet ka një rritje me 3% në krahasim me një vit më parë dhe 9% rritje krahasuar me 2013. Por nëse shohim prezantimin që bëri për vitin 2014 tha që ky buxhet do të ishte 3% më i madh dhe nuk e kuptoj se si këtë vit na shkon rritja 9 % dhe kjo është absurde. Në fakt po spekulojnë dhe nuk kanë zëra të përcaktuara.

Më tej përmendet si prioritet për infrastrukturë arsimore se do të ketë 63 objekte arsimore dhe 46 terrene sportive. Më pas, theksohet që me fondin e zhvillimit të rajoneve mund të ndërtohen edhe 100 shkolla të reja. Pra nuk kemi një shifër të saktë të ndërhyrjes në infrastukturën arsmore. Këto mospërputhje tregojnë mungesën e seriozitetit të këtij buxhetit. Këto janë fakte konkrete dhe ministrja nuk është konseguente e fjalës së vet me një vit më parë.

Dua të ngre një nga problemet e tjera që ka të bëjë me arsimin e lartë. Ajo që kërkohet ëstë rritja e cilësisë dhe kjo bëhet me stimulimin e punës së petagogëve dhe rritjen e numrit të tyre. Në buxhet nuk parashikohet asnjë rritje për pagat e petagogëve dhe janë ngrirë në nivelin e 10 viteve. Edhe rritja e pagave që bëri qeverisja e PD për mësuesit sot paga e një mesuesi të shkollës së mesme është pothuaj e barabartë me pagën e një petagogu.

Luljana Elmazi: Buxheti i arsimit, gjysma e fondeve që premtoi Rama në fushatë

Dua të theksoj se ky buxhe
t nuk do të jetë buxhet i zhvillimit të vendit dhe për qytetarët siç propagandon rilindja por është buxheti i rrënimit të qytetarëve dhe ekonomisë. Kjo duket edhe në fushën arsimit. Nuk pres nga një qeveri e cila është më e paarsimuara në historinë e shqiptare të këtyre 24 viteve, ta ketë prioritet arsimin qoftë në pagat e arsimtarëve apo të shpenzimeve të saj në këtë drejtim. Një qeveri që shpenzon 1 miliardë dollarë për luksin e saj në kulmin e krizës nuk mund të ketë prioritet arsimin, shendetësinë apo sektorë të tjerë të ekonomisë. Të gjithë e kemi parasysh shoun e Ramës se do çonte buxhetin e arsimit 5 % të PBB-së por të gjithë e dimë tani që është vetëm gjysma e saj. Arsimtarët nuk do të kenë rritje pagash, ndërkohë që përballen me taksat më të larta, dhe me çmime të larta. Janë rritur deri në 30 % e tarifave për studentët dhe një pjesë e madhe e tyre janë hedhur në rrugë për shkak të uljes së koutave dhe mbylljes së mjaft universiteteve, dhe e gjitha kjo ishte një shou sepse disa nga ato u hapën dhe me siguri që ato ndryshuar pronarë. Në tërësi ky buxhet rrënon ekonominë dhe qytetarët por është edhe buxheti i luksit të qytetarëve.