Kolegë të nderuar!

Sot kam atë ndjesinë pozitive,  kur diskutohet mbi një projekt-ligj dobiprurës për ekonominë tonë dhe veçanërisht i nevojshëm për t’i ardhur në ndihmë sektorëve të braktisur që  lidhen me burimet minerare dhe ujore edhe pse, ky projekt-ligj është mbi 95 % e ligjit të mëparshëm Nr. 8366, dt 02. 07. 1998, bashkë  me amendimet e bëra dy herë  në vitet 2004 dhe 2010, të cilat janë përfshirë në këtë projekt-ligj.

Mendoj se Shërbimi Gjeologjik nuk ka vuajtur nga fakti se ka patur apo jo ligj një ligj të ri,  por nga fakti si është zbatuar ligji, si është trajtuar institucioni, si është financuar ai, a janë përdorur me efekasitet financimet e dhëna etj.

Konkretisht, depozitimi në Arkivin e Shërbimit Gjeologjik i të gjitha materialeve gjeologjike të punimeve të kryera nga kompani të ndryshme private (vendase apo te huaja) apo personave privatë, për mineralet e ngurta, nafte dhe ujë nuk bëhet, duke shkelur ligjin, të ri apo të vjetër qoftë.

Pozitive në këtë projekt-ligj është edhe rëndesia që ka dhe duhet të ketë shërbimi gjeologjik por, përpos kësaj si do mbështetet financiarisht ky shërbim gjeologjik, kur tashmë e dimë që  shuma  deri me sot është qesharake shtuar këtu edhe dyshimin nëse edhe kjo shumë është perdorur me efektivitet apo jo.

Problemi tjetër  është çfarë asetesh ka patur ky shërbim dhe si është katandisur sot po degdiset tek varrezat e Tufines.

Dhe a e dini përse?

Kjo është bërë për t’i hapur rrugë tenderit korruptiv për godinën që do të marrë OSSHE dhe ndokujt tjetër  që i ka vënë syrin godinës tjetër ku ndodhet Drejtoria e Pergjithshme e këtij Sherbimi në rrugën e Kavajës.

Kjo është në vazhdim të keqtrajtimit që qeveria po i bën Gjeologjise Shqiptare pasi vitin e kaluar nxori një VKM dhe i mori godinen Fakultetit te Gjeologjise dhe Minierave, para pak kohesh nxori VKM dhe i mori shërbimit gjeologjik gjithçka pati dhe e fundit fare që sapo i ka marrë edhe një kat Institutit të Gjeoshkencave, Energjisë, Ujit dhe Mjedisit, për llogari të Ministrisë së Arsimit dhe Sporteve.

E kemi deklaruar në Komisionin e Veprimtarive Prodhuese se ky shërbim është aset kombëtar, por çfarë ka ndodhur në këta dy vjet edhe me këtë institucion? Largime nga puna dhe emërime politike dhe të gjitha këto bërë me bekimin e DAP dhe në kundërshtim të plotë me ligjin për Statusin e Nënpunesit Civil, shkelje të cilat janë konstatuar edhe nga ana e Komisionerit tëMbikqyrjes së Shërbimit Civil.

Të nderuar kolegë!

Shqipëria është një vend i pasur nga nëntoka dhe mbitoka e saj.

Vetëm në Tropojë, Kukës dhe Has, ka të dhënat e studimeve dhe llogaritjet e detajuara gjeologjike që krijojnë një imazh të qartë të pasurive minerale nëntokësore, ku  njihen tashmë rreth 14 lloje mineralesh metalore dhe jo metalore, si krom, bakër, hekur nikel etj,  por vetëm disa prej tyre janë vënë në shfrytëzim.

Aktualisht këto minerale shfytëzohen si në kohet primitive, në oborret e ish galerive apo me galeri të reja e në sipërfaqe, më shumë konflikte midis popullsisë indigjene dhe biznesmenve, të shtyrë nga mania e fitimit për tu bërë milioner brënda një dite.

Në qarkun e Kukësit  kane funksionuar disa miniera për shfrytzimin e kromit si: Kalimash, Vlahen, Qafe-Perollaj ,Kam Tropoje  etj. të cilat për momentin janë te mbyllura ose në konservim. Edhe minierat e bakrit që kanë qenë në funksion si Gjegjan Kukës , Gdheshte Shemri, Leproj Shemri, Golaj, Nikoliq 1 dhe 2 si dhe në Krumë janë të mbyllura për arsye të konjukturave të tregut.
Aktualisht shfrytëzohen disa trupa të vegjël nga disa firma private, në kushte te mjerueshme të sigurisë në punë.

Deri më tani ka 29 jetë të humbura nëpër galeri dhe asnje qeveritar nuk gjeti asnjëherë kohë për ti ngushëlluar familjet e tyre.

Me shumë shpresë që ky ligj do të përkthehet në zbatim konkret të reformës, më lejoni të risjell dhe një herë në vëmendjen tuaj gjendjen kritike që po vuan Jugu i Shqipërisë nga përmbytjet.

 Paaftësi në menaxhim, si dhe korrupsion masiv me taksat e shqiptarëve për investimet e munguara në infrastrukturë,  janë arsyet e dështimit të rëndë edhe kësaj radhe të qeverisë në përballimin e përmbytjeve dhe rrezikut të një emergjence të re nga rreshjet  në vijim.

 Ministrat flasin për një sistem të ri  hidrovoresh, dhe në këta dy vjet buxheti i parashikuar për këtë infrastrukturë jetike ishte i papërfillshëm. Nuk ka një moratorium të zbatuar për ndalimin e inerteve të lumenjve, nuk ekziston masa ndaluese e ndërshkimore për prerjen e pyjeve dhe prishjen e biodiveristetit të zonave të mbrojtura.

 Qeveria grabit pa fre, natyra merr hak, ndërsa shqiptarët vuajnë pasojat.

Edhe pse qeveria dhe ministria e energjitikës bashkë me atë të bujqësisë i shpërfilli paralajmërimet e opozitës për të marrë masat paraprake, kriza ndodhi edhe për shkak të papërgjegjshmërisë dhe cinizmit të kësaj qeverie, edhe me  ndërprerjen e energjisë së hidrovoreve.

 Asnjë zyrtar nuk jep llogari, askush nga njerëzit e pushtetit nuk merr përgjegjësi, ndërsa terrori dhe shantazhi i shtetit rritet nga dita në ditë për të vënë nën fre e gjunjëzuar këtë shoqëri. Sepse me dhunë e shpërfillje qeveriset më lehtë madje njesoj me votuest e te gjitha ngjyrave, lere më që tashmë nuk i lidh asgje as me një milion shuplakat e 2013.

Kolegë të mazhorancës,

  Në Komisionin e Veprimtarive  Prodhuese, kur kërkova që përmbytjet të ishin prioritet i rendit  të punës, ne deputetëve të opozitës na thuhej se duhej të zbatojmë procedurat dhe rregullore parlamentare.

Pra jugorë e veriorë le të mbyteshin nga furia e lumenjve , ndersa ne, ne rutinen e punes se ketij komisioni të vrojtojmë si spektator por largqoftë të mund të kemi ne dëgjese aktore dhe faktorë të kesaj mënxyre, qoftë edhe për të na treguar nëse janë marrë masat që situata të mos përsëritet.

E si për çdo gjë tjetër në këtë vend, të vetmet informacione të dirigjuara sigurisht merren vetëm nga media.

Përgenjështrimi zyrtar për hidrovorret  nga propaganda ministrore ishte po kaq mosbesues sa edhe vetë mbështetja e shpallur vetëm në televizion e shtabit të emergjencës në zonat e përmbytura.

 Ende nuk kemi në dorë si deputetë, por edhe publiku nuk ka mësuar ende,  një panoramë të detajuar për dëmet nga përmbytjet në fundjavën që shkoi dhe fillimin e kësaj jave. Cila është shuma e dëmshpërblimeve dhe raporti real me pasojat e dëmeve? Sa është kostoja dhe me cfarë buxheti do të përballohet?

 U rrezikuan qindra familje, dhe dëmet tek banesat, pronat, fermat bujqësore dhe bagëtitë,  janë kolosale, por të pashkruara nga regjistrat e pushtetit lokal.

Edhe pse kryeministri me shoën e tij qeveritar post ndeshjes me Armeninë, u përpoq fort, ti bënte anestezi publikut, për dëmet  e përmbytjeve, jam e bindur se nuk ia doli , madje përkeqësoi edhe më shumë kredon e tij publike.

Batutat dhe komente pafund ne rrjetet sociale per menyren e reagimit ne kete permbytje:

Dikur- fajin e kish Saliu…tani fajin e ka shiu…..

Si kurrë më parë Vlora, Fieri,e Lushnja u shfaqën nën pushtetin e ujit, bizneset dhe banesat u përmbytën,   gomonet u bënë automjet transporti, por ketej nga bulevardi i Tiranes, moderatori qe ishte edhe regjizor edhe aktor në shfaqjen kryeministrore u perpoq te percjelle një realitet tjetër të Shqipërisë, tifozerinë e lumtur dhe publikun futbolldashës që festonte me koncerte e parada qeveritare, me pjesmarrjen e plote te gjithe gjimnazisteve, te cilet skane shume qe kane filluar vitin shkollor dhe hiqen nga mesimi per paraden alla erion veliste te dites pa makina, tani per te pritur ne shesh kombetaren dhe kushedi cfar vjen pas kesaj.

 Me parada populiste me formatet e 1 Majit, u keq-përdor fitorja dinjitoze e kombëtares sonë, kur  në Vlorë,Fier, Lezhe e gjetke, gra e fëmijë, burra e të moshuar, të rrethuar nga uji ,kërkonin ndihmë nga shteti.

 Por nga cili shtet?

Nga ky pusht-shtet?

Sot diskutimi i këtij ligji duhet të na risjellë në vëmendje edhe gjendjen alarmante  të minierave ku si me grafik pothuajse cdo muaj mbyllet mizorisht një jetë njerëzore.

Humb jetë babai, djali, bashkëshorti që cdo ditë mbyllet në nëntokë për të ushqyer jetët që e presin si një mundësi shprese në familjen e tij.

 Por shteti hesht, qeveria nënqesh po me aq zi si vetë errësira e pafundme të tunelit të minierës.

Kolegë!

Duke iu kthyer edhe nje here frymes konstruktive te ketij ligji, mendoj se pikerisht optika e zgjidhjes dhe zhvillimit duhet te shtrihet edhe ne ligjet e debatet e tjera te ketij Parlamenti.

 Sot me shume se kurre ne kushtet e nje mjerimi total dhe mungese te plote qeverisese apo te me zi, te nje keqqeverisje, Parlamenti duhet te marre nje rol paresor ne reformat e ngritjes se shtetit dhe programet per daljen nga kriza.

 Por per ta ndermarre kete ndryshim duhet guxim dhe vullnet edhe nga deputetet e  mazhorances qe shikojne perdite zollumet e ministrave te forcave te tyre politike.

Na duhet urgjentisht te  ngreme nje  fryme per shpetim dhe dalje nga kriza por duke mos patur neper kembe pergjegjesit dhe autoret e saj.

Zgjidhja duhet te filloje shpejt dhe me vendosmerine per te prere   lidhjet e rrezikshme te ministrave me korrupsionin dhe krimin.

Si opozite kemi mision qe te kthejme besimin se shteti do rigrihet, ligji do veproje dhe ekonomia do ringjallet.

Asnje e tashme , asnje realitet, nuk mund ti rezistoje terrorit te frikes dhe asnje e ardhme nuk ndertohet mbi kete baze qe ju pretendoni se po beni shtet.

 Shqiptaret besojne tek vlerat dhe avantazhet e lirise dhe asgje me teper se ne kete cereshekulli,  renie te komunizmit po shtohet perdite rreziku i kthimit pas.

Faleminderit.

Fjala në kuvend e deputetes të PD, Mimoza Hajdarmataj, 15 Tetor 2015