Blog

04 Gus
0

Dramatike, 133 mijë nxënës e studentë braktisën shkollën nën qeverisjen e Ramës

Sot jemi në ditët më dramatike që arsimi po përjeton prej kalimit në demokraci pas viteve 1990.

Në fund të mandatit të parë të qeverisë së Edi Ramës, rreth 133 mijë nxënës ose 1 në 6 nxënës kanë braktisur shkollat! Sipas INSTAT;

– nga arsimi 9 vjecar janë larguar 57,403 nxënës

– nga arsimi mesëm janë larguar 31,875 nxën​ës

– nga arsimi i lartë janë larguar 44,425 studentë.

Të dhënat zyrtare nga INSTAT, tregojnë se edhe Arsimi Profesional, ka një rënie të ndjeshme prej më shumë se 2 mijë studentësh krahasuar me vitin 2013. Shkollat profesionale u degraduan në 4 vjet nga lufta e brendshme politike për vjedhjen e fondeve nga donatorët mes profesionistëve të korrupsionit Lindita Nikolla dhe Erion Veliaj.

–        Braktisja e shkollave nga 133 mijë të rinj në 4 vjet është këmbanë alarmi për rininë se sa kohë të jetë Edi Rama kryeministër, as punë nuk do të ketë për ta, as profesionistë nuk do të bëhen dot.

–        1 në 6 nxënës dhe studentë i kanë braktisur shkollat, sepse Edi Rama nuk ka prioritet arsimin dhe rininë. Duke mbajtur rininë të paarsimuar, duke larguar më të mirët, Edi Rama e ka më të thjeshtë të vazhdojë të bashkëqeverisë me krimin në një vend ku nuk nderohet më i miri, por trafikanti i drogës dhe qeveritarët e korruptuar.

–        Braktisja e shkollave në 4 vjet nga 133 mijë nxënës e studentë është tregues se si varfëria e thelluar këto 4 vjet është kthyer në armiken kryesore të arsimit.

–        1 në 6 fëmijë e të rinj kanë braktisur shkollat sepse, siç pohojnë raportet e Bankës Botërore, Departamentit të Shtetit, UNICEF-it, prindërit nuk kanë para për të blerë librat, nuk kanë me se t’i ushqejnë fëmijët, nuk sigurojnë dot 3 vakte ngrënie, nuk paguajnë dot faturat e larta të ujit, energjisë elektrike apo taksat e tjera të larta që rëndojnë mbi ta!

–        133 mijë nxënës dhe studentë i kanë braktisur shkollat në 4 vjet, sepse Edi Rama e politizoi arsimin. 1 në 4 mësues nuk është i kualifikuar për të dhënë mësim, sepse në portalin e Edi Ramës ka inflacion eurosh. “Kliko përgjigjen e saktë në zarfin 5 mijo euro për t’u bërë mësues!”- është motoja e Rilindjes për arsimin.

–        1 më 4 studentë ka braktisur universitetet në 4 vitet e qeverisjes së Edi Ramës, sepse ligji “Rama” për arsimin e lartë ka dështuar, mosnxjerrja e akteve nënligjore ka penalizuar dhjetëra mijëra studentë. Rritja e tarifave për pranimin në universitete, mbyllja e universiteteve në disa qytete, mosmbështetja financiare për të rinjtë që vijnë nga familje të varfra kanë bërë që 44 mijë studentë të braktisin universitetet në vend. Plot 20 mijë student janë larguar nga degët Biznes, administrim dhe ligj sepse bizneset Rama i bën me klientë të paracaktuar dhe ligji nuk i duhet se e bën vetë.

Kjo situatë duhet ndryshuar sa më parë për të mos lejuar që një tufë banditësh dhe injorantësh të shkatërrojnë arsimin, të zbrasin shkollat, të vrasin të ardhmen e fëmijëve tanë!

Partia Demokratike do të sigurojë tekste falas për të gjithë fëmijët që ndjekin arsimin publik, pa përjashtim. Do të sigurojë mbështetje për nxënësit e studentët e familjeve në nevojë. Do mbështesë financiarisht nxënësit e talentuar e të shkëlqyer. PD do të mbështesë mësuesit e pedagogët duke siguruar kushte të mira e dinjotoze punë.

PD me të ardhur në pushtet do të shfuqizojë Ligjin e Arsimit të Lartë.

Për Partinë Demokratike, arsimi cilësor është prioritet i të gjitha prioriteteve, në radhë të parë si kontributi më madhor për rininë dhe të ardhmen!

Read More
03 Gus
0

Edi Rama i ka dhënë të vëllait, Olsi Rama, monopolin e kontrollit të tregut të bixhozit

  • Edi Rama i ka dhënë të vëllait monopolin e kontrollit të tregut të bixhozit, duke fituar miliona euro nga numri i lartë i pikave të basteve, që janë 4 fishuar në 4 vjet.
  • Tarifa që pikat e basteve do të pagujanë për mirëmbajtjen me hyrjen në fuqi të ligjit nuk do t’i shkojë buxhetit, por kompanisë së vëllait të kryeministrit.
  • Ligji ul taksat për bixhozin nga 25 përqind që ishte në 2013-ën, në 15 përqind. Ligji antimafia i PD do të anullojë çdo konçesion korruptiv.

DEKLARATA E NËNKRYETARES SË KOMISIONIT TË EKONOMISË, JORIDA TABAKU

Katërfishimi i pikave të basteve në Shqipëri nuk është thjesht një marrëzi e Edi Ramës, por është një plan korruptiv i mirëmenduar për t’i dhënë të vëllait, Olsi Rama, miliona euro fitime nëpërmjet konçesionit të mbikqyrjes së lojrave të fatit.

Në shkelje të çdo ligji, kontrata e konçesionit nuk është bërë asnjëherë publike dhe Ministria e Financave vazhdon të fshehë sesa do ta rëndojë buxhetin ulja e taksave për bixhozin.

Ajo që dihet deri tani është se me ligjin e vitit 2015, Edi Rama detyron pikat e basteve të bëjnë pagesën e mirëmbajtjes së sistemit jo në shtet, por tek kompania konçesionare.

Kjo do të thotë se sa më shumë pika bastesh të operojnë në Shqipëri, aq më i madh është fitimi i kompanisë konçesionare që, zyrtarisht, operon në emër të ortakut të vëllait të kryeministrit. Kjo është arsyeja pse në treg, në vitin 2013 ishin 928 pika bastesh dhe 4 vjet pas ardhjes në pushtet të Edi Ramës, pikat e basteve janë katerfishuar, duke numëruar 4230 pika bastesh.

Edi Rama që, dikur përbetohej për mbylljen e pikave të basteve dhe mashtronte shqiptarët se ishte kundër bixhozit, e ka përdorur pushtetin për t’i dhënë të vëllait monopolin e tregut të bixhozit.

Nga njëra anë ligji përcakton se asnjë qindarkë nga tarifa e mirëmbajtjes së pikave të basteve nuk shkon në buxhetin e shtetit dhe nuk përdoret për interes publik, por mbush me miliona euro llogarinë e vëllait të kryeministrit.

Nga ana tjetër, ligji i jep Olsi Ramës monopolin e mbikqyrjes dhe kontrollit të tregut të bixhozit, duke e dhënë me konçesion shërbimin tek një kompani e vetme, e cila, sipas ligjit korruptiv të vitit 2015 do ta ketë këtë të drejtë për 30 vjet.

Ky është momenti i duhur për të sjellë në vëmendje se  me ligjin e 2015-ës për llojrat e fatit, Edi Rama jo vetëm nuk i largoi pikat e bixhozit nga qytetet dhe nga shkollat, por u uli atyre taksat në mënyrë të ndjeshme.

Kur ligji të hyjë në fuqi në 1 janar 2019, tatimi mbi fitimin e biznesit të bixhozit nuk do të jetë më 25 përqind, por gati është përgjysmuar, në 15 përqind.

Edi Rama po e shtyn prej 3 vjetësh hyrjen në fuqi të zbatimit të ligjit për t’i dhënë mundësi bixhozit dhe pikave të basteve të zgjerohen dhe, në këtë mënyrë, kompanisë konçesionare të të vëllait, t’i shtohet fitimi.

Partia Demokratike është e vendosur të anullojë çdo ligj selektiv, çdo konçesion që është monopol dhe çdo favorizim nga ata që sot qeverisin me krimin e organizuar dhe po pastrojnë paratë në ekonomi.

Rishikimi i ligjit antimafia do të sigurojë që çdo qindarkë e krimit të organizuar dhe korrupsionit të kthehet në ekonomi.

Read More
02 Gus
0

Ministria e Financave duhet t’u thotë shqiptarëve pse biznesi i bixhozit është katërfishuar gjatë qeverisë së Edi Ramës, pse ka lehtësuar nga taksat biznesin e kontrolluar prej vëllait të kryeministrit, pse shtyn prej 3 vjetësh zbatimin e ligjit për mbylljen e lojërave të fatit

DEKLARATA E DEPUTETES SË PD FATBARDHA KADIU

Pushteti i Ramës nisi me reklamën e madhe të operacionit “Fundi i Marrëzisë”, me pretendimin se do të mbyllte kazinotë dhe biznesin e bixhozit nëpër të gjitha cepat e pallateve.

Ky operacion përfundoi të ishte vetëm një  marrëzi e pafund.

Pikat e basteve janë katërfishuar, sepse qeveria e Edi Ramës ka vendosur të zgjerojë biznesin, me të cilin iu mburr shqiptarëve se do ta mbyllte.

Në 2013 ato ishin 928, sot numri i tyre e kalon 4230 pika bastesh, bixhozi dhe kazinosh. Vetëm në vitin 2017, shqiptarët kane lënë 132 milion euro ne bixhoz.

Kjo është e vërteta që Ministria e Financave, tinëzisht, po kërkon të mbulojë, duke kanalizuar aferën korruptive të lojërave të fatit në një diskutim teknik, pa u thënë shqiptarëve pse e shtyn zbatimin e ligjit prej 3 vjetësh.

E vërteta është se ndryshimet ligjore favorizojnë Lotarinë Kombëtare, kompani e cila do të përfitojë nga lehtësitë në taksim, njësoj siç përfitojnë bizneset e tjera të bixhozi që nga viti 2015.

Ndërkohe që,

  • biznesin e vogël e falimenton duke e futur në skemën e TVSH,
  • fatura e ujit është rritur me 40%,
  • energjia elektrike është rritur me  30% dhe
  • çdo biznesi i janë shtuar shpenzimet me 23 %,

i vetmi sektor ku qeveria bën lehtësira, që kur ka ardhur në pushtet, është sektori i bixhozit.

Ka një arsye pse bixhozi sot është 4 fishuar: Ky është një biznes që kontrollohet nga familja e kryeministrit Edi Rama dhe krimi i organizuar me të cilin qeveris për të pastruar paratë e pista të drogës dhe korrupsionit qeveritar.

Departamenti I Shtetit e ka futur Shqipërinë në lisën e zezë të vendeve kryesore të Pastrimit të Parave për të dytin vit radhazi, ku një nga fushat kryesore, që Departamenti evidenton, janë lojrat e fatit.

Partia Demokratike është e vendosur të shfuqizojë çdo ligj që ul taksat për biznesin e bixhozit.

Read More
01 Gus
0

Rasti i gjyqtarit Dritan Hallunaj, që liroi nga burgu Arben Frroku, mikun vrasës të Edi Ramës, faktoi se vetingu po konfirmon në detyrë gjyqtarë të korruptuar, të lidhur me krimin e organizuar dhe që Edi Rama do t’i përdorë në Këshillin e Lartë Gjyqësor

DEKLARATË E NËNKRYETARIT TË GRUPIT PARLAMENTAR TË PD, ENKELEJD ALIBEAJ

Konfirmimi në detyrë i gjyqtarit të Krimeve të Rënda Dritan Hallunaj, përgjegjës për lirimin nga burgu të mikut të Edi Ramës Arben Frroku, vrasësit të komisarit Dritan Lamaj, është këmbanë alarmi për sistemin e ri të drejtësisë dhe provë e qartë se vettingu nuk po ndëshkon gjyqtarët e prokurorët e korruptuar dhe të lidhur me krimin e organizuar.

Për këdo që e ka harruar, po sjellim në kujtesë momentin e dhënies së pafajësisë nga Dritan Hallunaj për mikun vrasës të Edi Ramës dhe që sot është vlerësuar si “vendimi i duhur” nga organet e vettingut.

HALLUNAJ: Gjykata vendosi: Deklarimin të pafajshëm të të pandehurit Arben Frroku për akuzën e vrasjes në rrethana të tjera cilësuese të kryer në bashkëpunim. (3 PRILL 2015)

Lirimi nga burgu i një vrasësi si Arben Frroku, që më pas në të gjitha shkallët e gjykimit, përfshirë Gjykatën Kushtetuese, u dënua me burgim të përjetshëm, është shkak i mjaftueshëm për të shkarkuar nga detyra një gjyqtar.

Nëse gjyqtarët konfirmohen në detyrë pavarësisht se kanë liruar nga burgu vrasës dhe individë të lidhur me krimin e organizuar, atëherë vettingu ka dështuar të kthejë besimin e qytetarëve në sistemin e drejtësisë.

Kjo ishte e vetmja pritshmëri, e shprehur edhe nga ambasadori Donald Lu, 3 vjet më parë, kur komentoi rastin e Arben Frrokut dhe gjyqtarit që i dha pafajësinë.

DONALD LU: Persona si Arben Frroku, që vrau një shef policie, por në mënyrë të mistershme u lejua të largohet nga vendi, ndërsa ishte në pritje të apelimit në gjykatë…janë llojet e përsonave që duhet të kenë frikë nga një sistem drejtësie funksional. (17 NËNTOR 2015) 

Me konfirmimin në detyrë të Dritan Hallunajt, jo vetëm po faktohet çdo ditë se Edi Rama kontrollon politikisht procesin e vettingut, por, po faktohet, gjithashtu, se Pallati i Drejtësisë nuk po pastrohet nga korrupsioni dhe krimi i organizuar.

Organet e vettingut e mbrojtën gjyqtarin Hallunaj, që liroi nga burgu Arben Frrokun, sepse tani ai i duhet Edi Ramës në Këshillin e Lartë Gjyqësor për të vënë nën kontroll edhe qeverinë e re të gjyqësorit.

Nëse procesi i vettingut nuk do të ishte i korruptuar politikisht, sot Dritan Hallunaj do të ishte shkarkuar nga detyra, si një nga gjyqtarët e korruptuar dhe të lidhur me krimin e organizuar.

Partia Demokratike shpreh shqetësimin se procesi i vettingut, i diktuar nga Edi Rama, po mban në sistem gjyqtarë e prokurorë të korruptuar, në kundërshtim me pritshmëritë e qytetarëve shqiptarë.

Read More
01 Gus
0

Alternative answers to the questionnaire sent by the European Commission on the Special Law Fusha Ltd. Tirana, 1 August 2018

Question 1: Please provide a detailed description of the envisaged project and related transactions between the parties involved including the underlying financial data.

 Answer 1: The project aims to demolish the existing National Theater, which was constructed in 1938, designed by the famous Italian architect Giulio Berté. In the eighty years of its existence, the National Theatre has been and remains one of the most important social, historical and cultural centers of the capital. In place of the existing National Theatre, a new one will be built by Fusha Ltd. – an Albanian private company – which in turn acquires the right of ownership over 9200 m2 of public property as well as the right to build 6 towers. It’s important to highlight that construction costs of the project are overestimated, while the company’s profit is underestimated. This argument is based on current market conditions and value-based pricing in the area. In the following answers you will find a detailed analysis, based on the Fusha Ltd. project and feasibility study, that reinforces this argument.

 

Question 2: In the absence of the public tender, please explain how will the authorities ensure that no selective economic advantage will be granted to Fusha Ltd. as a result of the envisaged contract.

 

Answer 2: Referring to Albanian legislation on public procurement, public auction and public private partnership, competition is sanctioned as the only mechanism that guarantees the maximization of the public interest through the competition of companies in the process.

 

In the absence of competition, there is no legal-procedural mechanism which can ensure the maximization of the public interest and that Fusha Ltd. is not given unfair and unjustifiable economic advantage. The government even has abolished the right of the negotiating commission to perform its legal function (established on the basis of the relevant law), forcing it instead to accept the contractual conditions that have been chartered by Fusha Ltd.

 

The Government’s argument is based on the fact that Fusha Ltd. Company owns approximately 298 m2 on a surface area of about 9,000 m2. This is not even a boundary surface. Even if it was, this argument is not reasonable for providing to Fusha Ltd. exclusive property rights on public property.

 

To gain a clear understanding of the colossal profit that this law guarantees to Fusha Ltd. Company – a profit that should belong to the state and its citizens – please refer to question no. 14.

 

Taking into consideration that the National Theater building should be reconstructed and that the unprecedented form of collaboration is prescribed by this law, and referring to (i) the feasibility study data (cost structure, unit prices, conversion matrix), and (ii) the data known as the official cost of construction and the market price of the unit sales, it is objectively estimable that the benefit of the proposing subject Fusha Ltd. gains by eliminating a public tender is unjustified.

 

Under the terms of a tender, the partner-state benefit would be much higher. But since the Albanian government has decided not to undertake a public competition procedure and to determinate the terms of the contract, but instead simply to approve the private firm’s proposal and to limit itself only to their (minimal) negotiation, all indicators show a high benefit for the private entity and a minimum gain for the state.

 

And also:

 

  • Legitimizing the Fusha Ltd. Company with a special law in an expedited procedure that grants Fusha Ltd. the right of constructing the new theater building and developing the surrounding area constitutes a selective economic advantage;

 

  • The benefits that comes to Fusha Ltd. are unreasonable and unjustified, taking into consideration the current market conditions and public interest of the Albanian state;

 

  • The law stipulates that the contract is concluded within a 30-day period (referring to point 1 in Article 8 of the Law), under the conditions set by the company Fusha Ltd (!). This makes the role of the Negotiating Commission fictitious, as it has to negotiate a contract with predetermined terms.

 

Question 3: With reference to the letter providing counter arguments relating to the affectation of the trade between the EU and Albania (part no. 1) it is noted that the law only lays down conditions of a special procedure for negotiating and signing the contract for a development project in the National Theatre zone. However, please note that if the law is implemented and the contract is concluded, the effect on trade between the EU and Albania would need to be considered. In this respect, in line with the EU jurisprudence, it is not necessary to establish that the aid has an actual effect on trade but only whether the aid is liable to affect such trade.

 

Answer 3: As best practice implemented in Albania in the last 20 years, Tirana’s urban plans or architectural interventions in the center of Tirana have always been carried out with an international competition (EU companies have been announced winner in numerous cases). The case of Fusha Ltd is an exception to the practice pursued until now. Not only was no international contest undertaken regarding the new National Theater building project (assuming everything is in line with the law), but there will be no competition for the construction of the new buildings in exchange for the public space given away in the center of Tirana.

 

The preferential and selective treatment that the government has made to the subject Fusha Ltd. potentially and effectively affects trade between the EU and Albania. If, under the law, there was an open international tender, entities operating in the EU would have had the opportunity to be acquainted with the terms of the tender, evaluate the competitive advantage and participate in this tender / design contest. There are many cases where design contests, or tenders with focus on design master plans similar to urban planning, have been acquired by foreign studios. Consequently, the aid granted to the subject Fusha Ltd. is objectively estimated to have negatively affected trade with the EU.

 

Also, allow us to bring to your attention the Stabilization and Association Agreement, which constitutes the regulatory framework between the EU and Albania, from which Albania imposes a number of obligations. Article 71, point 1 thereof provides that “The following provisions do not coincide with the proper functioning of the Agreement as it may affect trade between the Community and Albania: (iii) any State aid which distorts or threatens to distort competition by favoring certain undertakings or certain products“.

 

Predetermination of a private enterprise, such as Fusha Ltd., undoubtedly constitutes an aid by state institutions, namely the Ministry of Culture and the Municipality of Tirana, which not only distorts or threatens to distort competition, but eliminates it altogether, directly and openly in the favor of the private enterprise Fusha Ltd.

 

Furthermore, Article 71, point 2 of the SAA provides that “Practices contrary to this Article shall be assessed on the basis of criteria arising from the application of Community competition rules, in particular Articles 81, 82, 86 and 87 of the Treaty establishing the European Community and the interpretative instruments used by Community institutions“.

 

Question 4: What is the reason of assigning a private company to conduct the project without any competition?

 

Answer 4: Considering:

 

  • Decision of the Council of Ministers no. 325, dated 12.04.2017 “On the proclamation of the historic center of the city of Tirana and the adoption of the regulation for its administration and of the protected area around” removed from the perimeter of the historical center the area proposed by the private entity Fusha Ltd. (qbz.gov.al/botime/fletore_zyrtare/2017/PDF-2017/83-2017.pdf). The non-inclusion of this area in the historic center is openly against the law on cultural heritage, etc.

 

  • Decision no.1, date 14.04.2017 of the National Council of Territory (later NCT) “On the approval of the General Plan of Local Government, Tirana Municipality” (only two days after the Council of Ministers’ decision no. 325, dated 12.04.2017). The NCT, which is chaired by the Prime Minister, unlike other areas of Tirana, decided to leave undefined the total construction area, construction intensity, number of floors, the height of the structures, the land utilization coefficient for construction, etc. for the TR / 1 area (which is part of the area to be developed under  the Special Law). Instead, their definition is delegated to the Detailed Local Plan, which is at discretion of the municipality. This exemption would look strange for central Tirana but the following events suggest a premeditated act. Now all this details are proposed by the Fusha Ltd and approved by the municipality. (http://www.tirana.al/publikimepdf/Pasaporta%201.pdf)  ;

 

  • The initiative to contract foreign design studio “BIG” comes from the private entity Fusha Ltd., against its own expenses, in order to appear as an unsolicited proposal (https://www.big.dk/#projects-trna ).

 

The appointment of a private company without competition, namely the company Fusha Ltd., has been the purpose of the government since the beginning of this procedure, with the preliminary steps (the above-mentioned decisions), opening the way for the formal presentation of the proposal.

 

The reason for selecting the Fusha Ltd. is related to the early relationship that this subject had with Prime Minister Rama, at the time when the latter was Mayor of Tirana (2008-2011). A large number of tenders were obtained from this subject, constituting a significant portion of all tenders awarded: in a total of 61 procedures where Fusha Ltd. was awarded the tender and signed the contract, 44 procedures were developed by the Tirana Municipality and its subordinate institutions, and 11 of these were direct awards without negotiation. This clientelist relationship continued in the form of the reconstruction of the Prime Minister’s Office as soon as Rama received the Prime Minister’s mandate in September 2013. The reconstruction of the building was carried out by this subject. In the conditions of complete lack of transparency, the only public explanation given to the public by the Prime Minister was that it was a donation of a private entity and this justified the lack of publication of the contract and the respective bills.

 

There is a problematic relationship between Shkelqim Fusha, the owner of Fusha Ltd., Petrit Fusha, a Chief Prosecutor for Tirana who oversaw the archiving of criminal investigations in which Mayor Veliaj and several Rama Ministers were implicated and Sulejman Fusha, a convicted drug dealer, who was remanded in prison in Alicante, Spain after his recent arrest in a drug busting operation.  All of the three are not just brothers or first degree cousins but also personally close. There is suspicion that the building project will serve for money laundering. All this needs to be investigated.  Prosecutor Fusha was responsible for the conduct of investigations against the Mayor of Tirana and the Municipality of Tirana on the death of a underage labourer working informally for a municipally  contracted company in Sharra landfill. . This landfill company  was promoted by mayor of Tirana, Erion Veliaj, shortly before the death as a safe place to work . With the investigation ongoing photos apperared  Veliaj and Prosecutor Fusha having a drink in a bar (http://www.panorama.com.al/veliaj-sqaron-foton-me-prokurorin-qe-po-heton-dosjet-e-tij-ja-cthote7/ )

 

 

 

Similarly, there is a preexisting relationship between the prime minister and the architect-owner of the BIG design studio, Bjarke Ingels as Rama, when he was Mayor of Tirana, was a jury president in a competition won by Bjarke Ingels.

 

The preponderance of evidence thus suggests that both Fusha Ltd. and BIG have had the prime minister as their interlocutor.

 

It should also be mentioned that Fusha Ltd. has obtained in the last four years, 127 public contracts from the central government and Tirana city to the tune of 80 million Euro, many of them without competitive bidding. 35 of them, to the tune of 25 million Euro, have been awarded to Fusha Ltd. by the Tirana municipality under Mayor Erion Veliaj. Only 9 contracts out of these (a quarter) have been awarded by open and competitive bidding. This is in stark contrast with Fusha Ltd. contracts awarded when the government and Tirana was DPThese facts show that a number of favorable practices have been applied to this company over the years, in violation of the principles of free competition, transparency and non-discrimination.

 

Question 5: Why is this done in the form of a specific law?

 

Answer 5: The choice to negotiate and conclude a contract with Fusha Ltd. Company, through a special law, has the following aims:

 

  • Bypass Law 139/2015 “On Local Self-Government”, which assigns decision-making responsibilities regarding the alienation of assets that are property of Tirana Municipality to the Municipal Council; such decisions require a qualified majority approval, which the Socialist Party is not in possession of;

 

  • To override law 123/2013 “On Concessions and Public Private Partnerships“, which always foresees a mandatory tender for any requested / unsolicited proposal that is evaluated in advance by the responsible authority. It should be noted that the argument that this law does not apply because we are not dealing with instituting a concession falls short because this law regulates private public partnerships and the concrete case falls under the domain of a private public partnership. The official documents accompanying this procedure are presented in terms of partner state and private partner. Also, the prime minister himself stated that the national theater will be built through private public partnership. Consequently, the public private partnership, according to the aforementioned law, stipulates the obligation to conduct the tender, as does the case of the concession;

 

  • To remove oversight and avoid individual liability for unconstitutional and illegal decision-making of the Council of Ministers, the Municipality of Tirana, responsible ministries.

 

Given the dysfunction of the Constitutional Court, due to the absence of its members –since April of this year, and no hope for a full court in the near future –the Government can more easily adopt a law violating the Constitution and international agreements (specifically the SAA).

 

Question 6 : As the law foresees a ‘Negotiating Committee’ mainly for defining the terms of the contract with the selected private company, why was not this Committee also charged with the selection of the company itself?

Answer 6: See also the answer to question no.4.

The establishment of such a commission is provided by the law “On public concessions and public partnership”, in article 25, which determines the procedure followed in cases of unsolicited proposals. However, as stated above, it is clear that the company Fusha  Ltd. has been preselected for the construction of the new National Theatre building and the towers around.

 

Articles /4 and 8/1, of this Special Law expressly states that the project will be implemented according to the proposal of the private partner (meaning Fusha Ltd.), which means that the activity of the negotiation commission will be purely formal without any real impact in the final contract.

 

On April 9th 2018, the collective of artists of the National Theatre, with their initiative and in cooperation with some architects, presented an alternative project aimed at preserving the existing building, restoring it and building new surfaces with a total cost of 10 million euro. The fact that this project was not taken under consideration by the state authorities obviously constitutes a selective treatment.

 

Question 7: It seems from the provisions of the law that many basic elements of the contract and the performance are still to be defined. Taking this into account, could you please explain the elements that were taken into account during?

Answer 7: The negotiation of contract terms in general, and the terms of reference in particular, proposed by the company Fusha Ltd., is only a formal process. This is proved by the following facts:

  1. The Prime Minister himself, in a public statement given on 12 March 2018, expressed his will and his attitude regarding the proposed project by the private entity (al/rama-prrezanton-projektin-i-teatrit-te-ri national/ ). So, the Prime Minister, before passing the legally binding procedural steps which preceded the decision of the Parliament, has claimed that the new building of the National Theatre will be exactly as the project that Fusha Ltd. has proposed. Only the details of this project, according to the special law, will be subject to negotiation with the respective commission;

 

  1. In the report of the draft law “On the determination of the special procedure for the negotiation and conclusion of the contract with the object “Designing and realization of the urban project and the new building of the National Theatre“, it is evident that the government intended to accept the proposal submitted by the private entity, without considering the advantages that the state benefits from the proposal in question. Thus, the Government states that “in the impossibility to support the project with public budget funds, this proposal ensures the best deal with the cooperation between state and private owners; maximizing the value of the public and private assets that are available; by optimizing the value of development in the centre of Tirane and the public need for a new theatre and other services; maximizing the value of enterprise financing; and transferring all the risks to the private company developer […];

 

  1. The Government has accepted the company’s proposal that the regulation of their relationship to be made by a special law (point 6.2.1 of the feasibility study), a choice that flagrantly violates the constitution and organic laws;

 

  1. The Government, in violation of their legal obligation, has failed to draft terms of reference, which will be the subject of negotiation between the parties;

 

  1. The government has further advantaged Fusha Ltd. and committed suspicious acts by lowering the value of land compensation in the zone near the Theatre building so that Fusha Ltd. or the government can compensate the remaining private landowners with lower values ​​that in 2013. A devaluation deliberately carried out by the Government to create the possibility for Fusha Ltd. to occupy other lands bordering his property of 298 m2;

 

  1. In violation of the law, the government has bypassed the Municipal Council, which Mayor Veliaj did not ask to approve the project and alienate municipal land (3/5 of the total votes required). The local government law requires land and assets alienation allocation decisions to be made by the Municipal Council and forbids that its competence be taken by the Albanian Parliament or the Mayor.

The effective agreement between the government and the private entity was made before the official procedures were begun. The official procedures merely pave the way for the previous extra-legal agreements to be formalized. As a consequence of this extra-legal agreement, the private partner realizes a substantial economic benefit and expands the value of its holdings (289 m2 versus 8000 m2, owned by the state), damaging the state’s interests and consequently the interests of the public as well. This is proven by a number of circumstances:

  • Government and the Council for Territorial Control decisions (see above);

 

  • The assessment of the working group set up by the Minister of Culture for the proposal submitted by the subject Fusha Ltd. (including information on the investment and property) was completed within the same day of the establishment of the working group (file:///C:/Users /Alba/Downloads/Urdher%20grup%20pune%20vleresimi%20dhe%20memoja%20e%20vleresimit%2016%20maj%202018.pdf).

 

  • The private entity’s assurance that the proposal will be accepted at the moment that, although without similar experiences in the field of art and culture, it initially engages financially to contract an international design studio with a 120,000 euro payment (see point 3.3 of feasibility study) for the realization of an object with an artistic and cultural function;

 

  • The proposal by the private company and the acceptance by the government of legal incentives, adoption of a special law regulating the negotiation and contractual relationship;

 

  • The positions taken in the report on the draft law (see above);

 

  • Elimination of legally binding tender (see above);

 

  • Elimination of the Municipal Council’s authority to decide matters concerning the alienation of Tirana Municipality property (see above);

 

8)  Poor and disagreeable conditions for the state partner in the proposal.

It should be added that the argument that the draft contract/negotiation conclusions will be approved by the parliament is not any guarantee under the precedents of  unconstitutional laws that were approved. Whatever that will be the product of the negotiations will most probably have the approval of the government majority in Parliament.

In the special law, the contract becomes an accomplished fact, as well as its terms, which are to be determined according to the proposal of the private enterprise Fusha Ltd. (article 8, no. 1 of the special law).

 

Lastly, it is also very disturbing that the highest authority for signing this contract passes to the Mayor of Tirana, bypassing the legally-defined decision-making institution, the Municipal Council, as per articles 54 and 55 of Law 139/2015 “On Local Self-Government“.

 

Question 8: With reference to the letter providing counter arguments (no 2) stating that “The approved Law not only has not preliminarily selected any private entity, but amongst the stipulation of other legal acts in force, it has also provided for some additional requirements that the private entity should fulfill (…) “please clarify what were the selection criteria of the private company conducting the project?

Answer 8: There was neither selection nor criteria set for selection. The decision to negotiate with the private entity with the justification that the private entity owns a property close to the public property is legally unfounded.

First, the private entity has had all the opportunity to develop its private property in accordance with the General Local Plan. Not including the public property in the project does not constitute prejudice to any rights of the private company. Incorporating the  public property in the project serves the unique purpose of profiting Fusha Ltd., a profit, which would absolutely not be realized if only the private property were included. This increase to the profit of the private entity, in agreement with the Albanian government, damages the public interest,.

Second,  the success of the negotiations potentially will be followed by the contract signing, which is the ultimate goal for the realization of this project and constitutes a series of violations of the laws and the constitution.

Question 9: Was it just the fact that he had legal title over a land and a building in an area near the theater?

Answer 9: Such a fact cannot constitute legal merit, especially without a comparison between public property and property owned by the private entity, the value of which is insignificant. It’s also a fact that there are also nine other private landowners involved in the project proposed by Fusha Ltd. But even if the subject Fusha Ltd. were the sole owner of all private property that is the object of the proposed project, there is still no legal reason to select it automatically.

As evidenced by the official immovable property registers, the company Fusha Ltd. owns a property of only 298 m2 and is not a boundary owner of the National Theatre property.

Question 10: If so, please explain how these selection criteria ensure that the basic principles of public procurement (equal treatment, non-discrimination and competition) are followed?

Answer 10: All the principles of public procurement have been violated. In principle, under the terms of legality, a tender should always be requested, as: it is the legal instrument which enables consideration of proposals submitted by other interested parties; it provides the most favorable technical/ financial/urban solution for the public interest. The Special Law thus constitutes an flagrant discrimination against other companies, Albanian and European, operating in these sectors.

Question 11 : With reference to the provided counter arguments (no 4) stating “The regulation of this atypical legal situation cannot be realized through the procedures and rules set out in the concession law / private public partnership due to the following reasons ) “please clarify which provisions in the Albanian public procurement legislation allow for such a legal solution?

Answer 11: As an unbidden proposition in the field of art and culture (article 4, letter “ë” of the Law on Public Private Partnership), this company proposes to enter into a partnership relation with the state, so this situation should be regulated by the law “On concessions and Public Private Partnerships”.

None of the legislative acts refered as a legal base in the explanatory memorandum to the draft law or  any other earlier acts do not regulate or allow for the content of the Special Law. and do not provide any definitions under which will find a complete adjustment of the concrete case. There is no  provision in Albanian legislation to foresee  such a kind of relationship between state and private entities.

Question 12: How is the legal solution of direct award compatible with the basic principles of public procurement, i.e. equal treatment, non-discrimination and competition?

Answer 12: See the answer to question no. 10.

Question 13: How does such a legal set up comply with Article 74 of the EU-Albania Stabilization and Association Agreement on public contracts granting non-discriminatory access to the Parties’ companies in each other’s public procurement markets?

Answer 13: Assuming that the National Theatre would be built and that the existing building does not constitute a cultural monument, potentially, all the private, Albanian and European companies that operate in this area are discriminated against as the are prevented from participating in a competitive procedure.

Equal treatment of Albanian and European companies by the Albanian state is a very important obligation stemming from the Stabilization and Association Agreement (SAA), which forbs any form of discrimination. In this case, not only do we have an unequal treatment of private, Albanian and European enterprises, but an open favoritism towards a company which has been a repeated beneficiary of Albanian state tenders. This pattern of the Albanian government according preferential treatment to the company Fusha Ltd. cannot be in accordance with the principles on which the European Common Market is built, especially the principle of non-discrimination, and consequently it is in violation of Article 74 of the SAA. The Albanian state should guarantee every private, Albanian and European enterprise the right to be treated equally and to benefit, based on their capabilities, from competing for  public works projects in the territory of the Republic of Albania.

Question 14: Furthermore, given that the private party will not receive any financial compensation from the state budget, please explain what is the type of compensation that it will receive for the completion of the works?

Answer 14: The argument that the private party will not receive any financial compensation from the state budget is insufficient to justify the disproportionate benefit that the contracting party will have from this contract (see in the feasibility study the rapport between the surface area of ​​each party; the stated cost value of the construction and the selling price/unit).

Fusha Ltd. will benefit 205.2 million euro from this project investment:

 

This company will get the right to build six towers of 30 floors, in a total construction area of 102,600 m2 (570 m2 for tower x 30 floors = 17.100 m2 construction surface for tower; 17.100 m2 construction surface for tower x 6 towers = 102.600 m2 total construction area).

 

The total value of construction is 256.5 million euro (102,600 m2 total construction area x 2500 euro/m2 = 256.5 million euro), while the total cost of construction is 51.3 million euro (102.600 m2 total construction area x 500 euro/m2 of construction cost). This brings to Fusha Ltd. a profit (the difference between total value and construction cost 256.5 – 51.3) of 205.2 million euro.

 

It is clear, from a simple calculation, that the “financial compensation” of Fusha Ltd. is much higher than would be the profit of another company that would undertake the realization of this project.

 

Question 15: What are the rights and obligations of the public and of the private party in the contract?

Answer 15: In the adopted special law, the conditions under which the negotiating commission should negotiate are expressed in general terms, without specifying minimum and maximum concrete limits for each element, thus failing to guarantee the protection of public interests. All the indicators of the relationship between state and private parties lead to the conclusion that the rights and obligations of the parties will, in essence, be those proposed by the private entity.

 

Conclusive remarks

From the recent international reports, it turns out that the Albanian state faces a very serious problem related to corruption, transparency in public procurement and poor enforcement of state contracts[1] The analyst of BIRN, commenting the US Department of State report on the investment climate, said that “until five years ago, when a road tender was issued , foreign companies competed for its construction; five years later, there is almost no foreign company bidding to  winn  a tender in Albania”.

According to another report by the European Court of Auditors[2], 1 out of 3 public contracts was concluded through direct negotiation without prior announcement. In this context, this law also violates the principles of free competition and non-discrimination of private enterprises in the field of public contracts.

We appreciate that this is a very important moment for Albania, in the framework of advancing the European integration process. Currently, the European Commission has initiated the screening process, the primary purpose of which is to evaluate the compatibility of the Albanian legal framework with the EU acquis and the best practices of member countries; also to identify potential gaps and/or potential violations.

In this context, we recall that the SAA itself in its article 74 (2) provides that the Commission shall periodically review whether Albania has adopted legislation under EU procurement rules under which European companies should be offered equal treatment, and not less favorable than that given to Albanian companies. This practice, contrary to the rules of European public procurement legislation, on competition and state aid, also violates the obligation of the SAA to approximate domestic legislation with that of the EU for the areas under the first transitional period, i.e. 5 years from the entry into force of the SAA (article 6 and article 70 SAA) .

If this practice, which openly  violates  the SAA and EU Treaties is accepted  very dangerous precedent for the future trade relations between Albania and the European Union is established.

—————-

[1] US Department of State Report “Investment Climate Statements 2018” (https://www.state.gov/e/eb/rls/othr/ics/investmentclimatestatements/index.htm?year=2018&dlid=281551#wrapper )

[2] European Court of Auditors Report 2018 (https://www.eca.europa.eu/Other%20publications/SYNTHESIS_W_BALKANS/SYNTHESIS_W_BALKANS_EN.pdf )

Read More
01 Gus
0

Përgjigje alternative për pyetësorin e dërguar nga Komisioni Evropian për Ligjin Special ”Fusha” shpk. 

 

Tiranë, 1 Gusht 2018 

Pyetja 1: Ju lutemi, jepni një përshkrim të detajuar të projektit të parashikuar dhe transaksioneve përkatëse midis palëve të përfshira duke përfshirë të dhënat financiare themelore. 

Përgjigje: Projekti synon shkatërrimin përfundimtar të godinës aktuale të Teatrit Kombëtar, e cila është ndërtuar në vitin 1938 nga arkitekti i famshëm italian Giulio Berte dhe ka funksionuar për më shumë se 80 vite, si një nga qendrat më të rëndësishme shoqërore, historike dhe kulturore të kryeqytetit. Në vend të Teatrit ekzistues, do të ndërtohet një teatër i ri nga kompania “Fusha” shpk, e cila në shkëmbim përfiton të drejtën e pronësisë mbi 9200 m2 pronë publike, si edhe ndërtimin e 6 kullave. Është e rëndësishme të theksohet se kostot e ndërtimit të projektit janë mbivlerësuar, ndërsa fitimi i kompanisë është nënvlerësuar. Ky argument bazohet në kushtet aktuale të tregut dhe çmimin e shitjes në këtë zonë. Në përgjigjet e mëposhtme do të gjeni një analizë të detajuar, bazuar në projektin e paraqitur nga kompania ”Fusha” shpk dhe studimin e fizibilitetit, që përforcon këtë argument.

 

Pyetja  2: Në mungesë të tenderit publik, ju lutemi shpjegoni sesi autoritetet do të sigurojnë që asnjë përfitim ekonomik selektiv nuk do t’i jepet “Fusha sh.p.k” si rezultat i kontratës së parashikuar.

 

 Përgjigje: Duke iu referuar legjislacionit shqiptar mbi prokurimin publik, ankandit publik dhe partneritetin publik privat, konkurrenca dhe gara është sanksionuar si mekanizmi i vetëm që garanton maksimizimin e interesit publik nëpërmjet konkurrencës së kompanive në garë.

 

Në mungesë të konkurrencës, nuk ekziston asnjë mekanizëm ligjor-procedurial, i cili mund të sigurojë maksimizimin e interesit publik dhe të garantojë se kompanisë ”Fusha” shpk nuk i është dhënë një avantazh ekonomik, i padrejtë dhe i pajustifikuar. Qeveria madje i ka hequr të drejtën Komisionit negociues për të kryer funksionin e tij ligjor (i themeluar në bazë të ligjit përkatës), duke e detyruar atë të pranojë kushtet kontraktuale që janë paracaktuar nga ”Fusha” shpk.

 

Argumenti i Qeverisë bazohet në faktin se kompania ”Fusha” shpk zotëron rreth 298 m2 në një sipërfaqe prej rreth 9,000 m2. Theksojmë se kjo nuk është një sipërfaqe kufitare. Edhe në qoftë se do të ishte, ky argument nuk është i arsyeshëm dhe i mjaftueshëm për t’i dhënë ”Fusha” shpk të drejta ekskluzive të pronësisë mbi pronën publike.

 

Për të krijuar një kuptim të qartë të fitimit kolosal që ky ligj i garanton kompanisë ”Fusha” shpk – një fitim që duhet t’i përkasë shtetit dhe qytetarëve të tij – ju lutemi referojuni edhe përgjigjes së pyetjes nr. 14.

 

Duke pasur parasysh se ndërtesa e Teatrit Kombëtar duhet të rindërtohet dhe se forma e paprecedentë e bashkëpunimit është e përcaktuar me këtë ligj dhe duke iu referuar (i) të dhënave të studimit të fizibilitetit (struktura e kostos, çmimet e njësive, matrica e konvertimit), dhe (ii) të dhënat e njohura si kostoja zyrtare e ndërtimit dhe çmimi i tregut i shitjes për njësi, është objektivisht e vlerësuar se përfitimi i subjektit propozues ”Fusha” shpk  si rezultat i eliminimit të procedurave të tenderimit publik është i pajustifikuar.

 

Sipas kushteve të tenderit, përfitimi i partnerit-shtet do të ishte shumë më i lartë. Por meqenëse qeveria shqiptare ka vendosur të mos i nënshtrohet një procedure konkurrimi publik dhe përcaktimit të kushteve të kontratës, duke miratuar propozimin e firmës private dhe të kufizohet vetëm me negocimin e tyre, të gjithë treguesit tregojnë një përfitim të lartë për subjektin privat dhe një fitim minimal për shtetin.

 

Gjithashtu:

 

  • Ligjërimi i kompanisë ”Fusha” shpk me një ligj të veçantë, i cili me anë të një procedure të përshpejtuar i jep asaj të drejtën e ndërtimit të ndërtesës së re të Teatrit dhe zhvillimit të zonës përreth përbën një avantazh selektiv ekonomik;

 

  • Përfitimet që vijnë për “Fusha” shpk janë të paarsyeshme dhe të pajustifikuara, duke marrë parasysh kushtet aktuale të tregut dhe interesin publik të shtetit shqiptar;

 

  • Ligji përcakton që kontrata lidhet brenda një periudhe 30-ditore (duke iu referuar pikës 1 të nenit 8 të Ligjit), sipas kushteve të përcaktuara nga kompania ”Fusha” Kjo e bën rolin e Komisionit Negociues fiktiv, pasi duhet të negociojë për një kontratë me kushte të paracaktuara.

 

Pyetja 3: Duke iu referuar letrës që jep kundër-argumentet në lidhje me ndikimin e tregtisë ndërmjet BE-së dhe Shqipërisë (pjesa nr.1) përmendet se ligji vetëm përcakton kushtet e një procedure të posaçme për negocimin dhe nënshkrimin e kontratës për zhvillim në zonën e Teatrit Kombëtar. Megjithatë, ju lutem kini në konsideratë se nëse ligji zbatohet dhe kontrata përfundon, duhet të merret parasysh efekti mbi tregtinë ndërmjet BE-së dhe Shqipërisë. Në këtë drejtim, në përputhje me jurisprudencën e BE-së nuk është e nevojshme të përcaktohet se ndihma ka një efekt real mbi tregtinë, por vetëm nëse ndihma mund të ndikojë në tregtinë e tillë. Ju lutemi referojuni Njoftimit të Komisionit mbi nocionin e ndihmës shtetërore për shembuj konkretë dhe ofroni argumente relevante në këtë rast në lidhje me efektin e mundshëm në tregti si në nivelin e kompanisë të zgjedhur për të kryer punët, dhe operatorin e teatrit.

 

Përgjigje: Bazuar në praktikat më të mira të zbatuara në Shqipëri në 20 vitet e fundit, planet urbanistike të Tiranës apo ndërhyrjet arkitekturore në qendër të Tiranës janë kryer gjithmonë me një konkurs ndërkombëtar (kompanitë e BE-së janë shpallur fitues në shumë raste). Rasti i ”Fusha” shpk është një përjashtim nga praktika e ndjekur deri më tani. Jo vetëm që nuk është ndërrmarrë asnjë konkurs ndërkombëtar lidhur me ndërtimin e projektit të ri të Teatrit Kombëtar (duke supozuar se gjithçka është në përputhje me ligjin), por nuk do të ketë as garë për ndërtimin e godinës së re, duke falur në këmbim hapësirë publike në qendër të Tiranës.

 

Trajtimi preferencial dhe selektiv që qeveria i ka dhënë subjektit ”Fusha”shpk potencialisht dhe efektivisht ndikon tregtinë midis BE-së dhe Shqipërisë. Nëse sipas ligjit ekziston një tender ndërkombëtar i hapur, subjektet që veprojnë në BE do të kishin mundësi të njihen me kushtet e tenderit, të vlerësojnë avantazhin konkurrues dhe të marrin pjesë në këtë tender / konkurs të projektimit. Ka shumë raste kur konkurset e dizajnit, ose tenderët me fokus në planet master të projektimit të ngjashme me planifikimin urban, janë blerë nga studiot e huaja. Rrjedhimisht, ndihma e dhënë për subjektin ”Fusha”shpk vlerësohet objektivisht se ka ndikuar negativisht në tregtinë me BE.

 

Gjithashtu, na lejoni t’ju sjellim në vëmendjen tuaj Marrëveshjen e Stabilizim-Asociimit, e cila përbën kornizën që rregullon marrëdhëniet midis BE-së dhe Shqipërisë, nga e cila Shqipërisë i imponohen një sërë detyrimesh. Neni 71, pika 1 e saj përcakton që “Dispozitat në vijim nuk përputhen me funksionimin e duhur të Marrëveshjes duke qenë se mund të ndikojne në tregtinë ndërmjet Komunitetit dhe Shqipërisë: (iii) çdo ndihmë shtetërore, e cila shtrembëron ose rrezikon të shtrembërojë konkurrencën duke favorizuar sipërmarrje të caktuara ose prodhime të caktuara”.

 

Paracaktimi me ligj i një ndërmarrjeje private, si ”Fusha”shpk, padyshim përbën një ndihmë nga institucionet shtetërore, përkatësisht Ministria e Kulturës dhe Bashkia e Tiranës, e cila jo vetëm që shtrembëron apo rrezikon të shtrembërojë konkurrencën, por e eliminon atë krejtësisht, pasi favorizon në mënyrë direkte dhe haptazi sipërmarrjen private ”Fusha”shpk.

 

Për më tepër, neni 71, pika 2 e MSA parashikohet që “Praktikat në kundërshtim me këtë nen do të vlerësohen në bazë të kritereve që rrjedhin nga zbatimi i rregullave të konkurrencës së Komunitetit, në veçanti nenet 81, 82, 86 dhe 87 të Traktatit që themelon Komuniteti Europian dhe instrumentet interpretuese të përdorura nga institucionet e Komunitetit “.

 

Pyetja 4: Cila është arsyeja e caktimit të një kompanie private për të kryer projektin pa konkurrencë?

 

 Përgjigja: Duke pasur parasysh:

 

  • Vendimin e Këshillit të Ministrave nr. 325, datë 12.04.2017 “Për shpalljen e qendrës historike të qytetit të Tiranës dhe miratimin e rregullores për administrimin e saj dhe të zonës së mbrojtur rreth” i cili hoqi nga perimetri i qendrës historike zona e propozuar nga subjekti privat ”Fusha”shpk. (qbz.gov.al/botime/fletore_zyrtare/2017/PDF-2017/83-2017.pdf). Mos përfshirja e kësaj zone në qendrën historike është haptazi në kundërshtim me ligjin për trashëgiminë kulturore;

 

  • Vendimi nr.1, datë 14.04.2017 i Këshillit Kombëtar të Territorit (më vonë KKT) “Për miratimin e Planit të Përgjithshëm Vendor, Bashkia e Tiranës” (vetëm dy ditë pas vendimit të Këshillit të Ministrave nr. 325, datë 12.04.2017). KKT-ja, e cila kryesohet nga Kryeministri, ndryshe nga zonat e tjera të Tiranës, vendosi të lënë të pacaktuar sipërfaqen totale të ndërtimit, intensitetin e ndërtimit, numrin e kateve, lartësinë e strukturave, koeficientin e shfrytëzimit të tokës për ndërtim etj. Zona TR / 1 (e cila është pjesë e zonës e cila do të zhvillohet sipas Ligjit Special). Në vend të kësaj, përkufizimi i tyre delegohet në Planin e Detajuar Vendor, i cili është në diskrecionin e bashkisë. Ky përjashtim do të dukej i çuditshëm për Tiranën qendrore, por ngjarjet e mëposhtme sugjerojnë një akt të paramenduar. Këto janë të gjitha detaje që propozohen nga ”Fusha”shpk dhe miratohen nga bashkia. (http://www.tirana.al/publikimepdf/Pasaporta%201.pdf);

 

  • Iniciativa për të kontraktuar studion e huaj të dizajnit “BIG” vjen si propozim nga entiteti privat”Fusha” shpk., kundrejt shpenzimeve të veta, në mënyrë që të paraqitet si një propozim i pakontestueshëm (https://www.big.dk/#projects-trna).

 

Përzgjedhja e një kompanie private pa konkurrencë, përkatësisht kompanisë ”Fusha” shpk, ka qenë qëllimi i qeverisë që nga fillimi i kësaj procedure, me hapat paraprakë (vendimet e mësipërme), duke hapur rrugë kështu prezantimit formal të këtij propozimi.

 

Arsyeja e përzgjedhjes se subjektit ”Fusha” shpk lidhet me marrëdhënien e hershme që ky subjekt kishte me Kryeministrin Rama, në periudhën kur ky i fundit ishte Kryetar i Bashkisë së Tiranës (2008-2011). Një numër i madh i tenderëve janë fituar nga ky subjekt, duke përbërë një pjesë të konsiderueshme të të gjitha tenderëve të dhëna: në një total prej 61 procedura ku ”Fusha”shpk ka rezultuar fitues dhe ka lidhur kontratën, 44 procedura janë zhvilluar nga Bashkia Tiranë dhe institucionet e saj të varësisë, dhe 11 prej tyre ishin shpërblime të drejtpërdrejta pa negociata. Kjo marrëdhënie klienteliste vazhdoi në formën e rindërtimit të Zyrës së Kryeministrit sapo Rama mori mandatin e Kryeministrit në shtator 2013. Rindërtimi i ndërtesës u krye nga ky subjekt. Në kushtet e mungesës së plotë të transparencës, i vetmi shpjegim publik i dhënë nga Kryeministri ishte se bëhej fjalë për një dhurim nga subjekti privat në fjalë dhe kjo përligjte mungesën e publikimit të kontratës dhe faturat përkatëse.

 

Ekziston një marrëdhënie problematike midis Shkëlqim Fushës, ​​pronarit të sipërrmarjes ”Fusha”shpk dhe Petrit Fushës, Kryeprokurorit të Tiranës i cili ishte përgjegjës për mbarëvajtjen e hetimeve penale në të cilat ishin të implikuar kryebashkiaku Veliaj dhe disa ministra të Ramës dhe Sulejman Fusha, një tregtar i dënuar droge, i cili u burgos në Alicante, Spanjë pas arrestimit të tij të fundit në një operacion të goditjes së drogës. Të tre nuk janë vetëm vëllezër ose kushërinj të shkallës së parë, por edhe personalisht të afërt. Ekziston dyshimi se projekti i ndërtimit do të shërbejë për pastrimin e parave. E gjithë kjo duhet të hetohet. Prokurori Fusha ishte përgjegjës për kryerjen e hetimeve kundër kryetarit të Bashkisë së Tiranës dhe Bashkisë së Tiranës për vdekjen e një punëtori të mitur që punonte në mënyrë informale për një kompani të kontraktuar ngs bashki në Landfieldin e Sharrës. Ky Landfield u promovua nga kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj, pak para vdekjes si një vend i sigurt për të punuar. Gjatë hetimit u publikuan fotografi ku dukej se Veliaj dhe Prokurori Fusha patën një pije në një bar. (http://www.panorama.com.al/veliaj-sqaron-foton-me-prokurorin-qe-po-heton-dosjet-e-tij-ja-cthote7/).

 

Në mënyrë të ngjashme, ekziston një marrëdhënie e hershme midis kryeministrit dhe arkitekt-pronarit të studimit të projektimit BIG, Bjarke Ingels, sepse gjatë periudhës kur ai ishte kryetar i bashkisë së Tiranës, ishte në të njëjtën kohë president i jurisë në një konkurs të fituar nga Bjarke Ingels.

 

Këto prova tragojnë qartazi se Fusha dhe BIG, kanë pasur si ndërlidhes kryeministrin.

 

Duhet gjithashtu të përmendet se ”Fusha” shpk ka marrë në katër vitet e fundit 127 kontrata publike nga qeveria qendrore dhe qyteti i Tiranës në shumën totale prej 80 milionë eurosh, shumë prej të cilave pa oferta konkurruese. 35 prej tyre, me shumën prej 25 milion Euro, janë dhënë për Fusha shpk nga Bashkia e Tiranës nën drejtimin e kryebashkiakut Erion Veliaj. Vetëm 9 kontrata nga këto (një e katërta) janë dhënë me oferta të hapura dhe konkurruese. Kjo është në kontrast të theksuar me kontratat e ”Fusha”shpk kur qeveriste në Bashkinë Tiranë PD.  Këto tregojnë se një numër praktikash të favorshme janë zbatuar ndaj kësaj kompani gjatë viteve, duke shkelur parimet e konkurrencës së lirë, transparencës dhe mosdiskriminimit .

 

Pyetja 5: Pse bëhet kjo në formën e një ligji specifik?

 

Përgjigje: Zgjedhja për të negociuar dhe lidhur një kontratë me kompaninë ”Fusha” shpk, përmes një ligji të posaçëm ka këto qëllime:

 

  • Të anashkalojë ligjin nr. 139/2015 “Për vetëqeverisjen vendore”, i cili sanksionon si prerogative të Këshillit Bashkiak vendimarrjen lidhur me tjetërsimin e pasurive që janë pronë e bashkisë Tiranë, vendim i cili kërkon miratimin me shumicë të cilesuar, të cilën Partia Socialiste nuk e disponon;

 

  • Të anashkalojë ligjin 123/2013 “Për Koncesionet dhe Partneritetet Publik Privat”, i cili gjithmonë parashikon një tender të detyrueshëm për çdo propozim të kërkuar / të pa kërkuar që vlerësohet paraprakisht nga autoriteti përgjegjës. Duhet të theksohet se argumenti se ky ligj nuk zbatohet, sepse nuk kemi të bëjmë me institutin e koncesioni,nuk legjitimohet sepse ky ligj rregullon partneritetet publike private dhe rasti konkret bie në fushën e një partneriteti publik privat. Dokumentet zyrtare që shoqërojnë këtë procedurë paraqiten në aspektin e partnerit shtetëror dhe partner privat. Gjithashtu, vetë kryeministri deklaroi se teatri kombëtar do të ndërtohet përmes partneritetit publik privat. Rrjedhimisht, partneriteti publik-privat, sipas ligjit të lartpërmendur, përcakton detyrimin për të zhvillimin e tenderit, siç parashikon edhe rasti i koncesionit;

 

  • Të shmangë përgjegjësinë individuale për vendimmarrje jokushtetuese dhe ilegale të Këshillit të Ministrave, Bashkisë së Tiranë dhe ministrive përgjegjëse.

 

Duke pasur parasysh mosfunksionimin e Gjykatës Kushtetuese, për shkak të mungesës së anëtarëve të saj – që nga prilli i këtij viti dhe në kushtet kur nuk ka shpresë për një gjykatë të plotë në të ardhmen e afërt – Qeveria mund të miratojë lehtësisht ligje që shkelin Kushtetutën dhe marrëveshjet ndërkombëtare (specifikisht MSA-në).

 

Pyetja 6: Meqenëse ligji parashikon një “Komision Negociues” kryesisht për përcaktimin e kushteve të kontratës me kompaninë private të përzgjedhur, përse ky Komision nuk është ngarkuar edhe me përzgjedhjen e vetë kompanisë?

 

Përgjigje: Ju lutem referohuni gjithashtu edhe përgjigjes të pyetjes nr. 4.

.

Krijimi i një komisioni të tillë bazohet në ligji “Për koncesionet publike dhe partneritetin publik-privat”, në nenin 25, i cili përcakton procedurën e ndjekur në rastet e propozimeve të pa kërkuara. Megjithatë, siç u tha më lart, është e qartë se kompania ”Fusha”shpk, është parazgjedhur për ndërtimin e ndërtesës së re të Teatrit Kombëtar dhe kullat rreth e rrotull.

 

Nenet 4 dhe 8/1 të këtij ligji special shprehimisht theksojnë se projekti do të zbatohet sipas propozimit të partnerit privat (”Fusha”shpk), që do të thotë se aktiviteti i komisionit negociues do të jetë thjesht formal pa ndonjë ndikim real në kontratën përfundimtare.

 

Më 9 prill 2018, kolektivi i artistëve të Teatrit Kombëtar, me iniciativën e tyre dhe në bashkëpunim me disa arkitektë, paraqitën një projekt alternativ që ka për qëllim ruajtjen e ndërtesës ekzistuese, restaurimin dhe ndërtimin e sipërfaqeve të reja me një kosto totale prej 10 milion euro. Fakti që ky projekt nuk u konsiderua nga autoritetet shtetërore përbën një trajtim selektiv.

 

Pyetja 7: Duket nga dispozitat e ligjit se shumë elemente themelore të kontratës dhe performancës janë ende për t’u përcaktuar. Duke marrë parasysh këtë, a mund të shpjegoni elementet që janë marrë parasysh gjatë përzgjedhjes së kompanisë private të propozuar nga ligji për kryerjen e projektit?

Përgjigje: Negocimi i kushteve të kontratës në përgjithësi, dhe kushtet e referencës në veçanti, të propozuara nga kompania Fusha shpk., është vetëm një proces formal. Kjo provohet nga faktet e mëposhtme:

  1. Kryeministri, në një deklaratë publike të dhënë më 12 mars 2018, shprehu vullnetin dhe qëndrimin e tij në lidhje me projektin e propozuar nga subjekti privat (abcnews.al/rama-prrezanton-projektin-i-teatrit-te-rinational/). Pra, Kryeministri, para se të kalonte hapat procedural, ligjërisht të detyrueshëm, që i paraprinë vendimit të Kuvendit, ka pohuar se ndërtesa e re e Teatrit Kombëtar do të jetë pikërisht si projekti që ka propozuar Fusha shpk. Sipas ligjit të veçantë, vetëm detajet e këtij projekti do të jenë subjekt i negociatave me komisionin përkatës;
  2. Në raportin e projektligjit “Për përcaktimin e procedurës së posaçme për negocimin dhe lidhjen e kontratës me objektin “Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe ndërtesës së re të Teatrit Kombëtar “, është e qartë se qeveria synon të pranojë propozimin e paraqitur nga subjekti privat, pa marrë parasysh çfarë përfiton shteti nga propozimi në fjalë. Kështu, Qeveria thotë se “në pamundësi për të mbështetur projektin me fonde të buxhetit publik, ky propozim siguron marrëveshjen më të mirë me bashkëpunimin ndërmjet pronarëve shtetërorë dhe privatë; maksimizimin e vlerës së aseteve publike dhe private që janë në dispozicion; duke optimizuar vlerën e zhvillimit në qendër të Tiranës dhe nevojën publike për një teatër të ri dhe shërbime të tjera; maksimizimin e vlerës së financimit të ndërmarrjes; dhe transferimin e të gjitha rreziqeve tek zhvilluesi i kompanisë private […];
  3. Qeveria ka pranuar propozimin e kompanisë që rregullimi i marrëdhënieve të tyre të bëhet me një ligj të veçantë (pika 6.2.1 e studimit të fizibilitetit), një zgjedhje në shkelje flagrante të kushtetutës dhe ligjeve organike;
  4. Qeveria, në kundërshtim me detyrimet e saj ligjore, nuk ka hartuar termat e referencës, të cilat do të jenë objekt negocimi ndërmjet palëve;
  5. Qeveria ka favorizuar më tej kompaninë Fusha shpk dhe ka kryer akte të dyshimta duke ulur vlerën e kompensimit të tokës në zonën pranë ndërtesës së Teatrit në mënyrë që Fusha shpk ose qeveria të mund të kompensojnë pronarët privatë me vlera më të ulëta se në vitin 2013. Zhvlerësimi është bërë qëllimisht nga Qeveria për të krijuar mundësinë që Fusha shpk të zotërojë toka të tjera në kufi me pronën e tij prej 298 m2;
  6. Në kundërshtim me ligjin, qeveria ka anashkaluar Këshillin Bashkiak, në të cilin kryebashkiaku Veliaj nuk ka kërkuar të miratojë projektin dhe të tjetërsojë tokën bashkiake (vendim i cili kërkon 3/5 e votave të këshilltarëve bashkiakë). Ligji “Për vetëqeverisjen vendore” kërkon që vendimet për tjetërsimin e pronës dhe të drejtave pronësore të bëhen nga Këshilli Bashkiak dhe ndalon që kompetenca e tij të merret nga Parlamenti ose Kryetari i Bashkisë.

Marrëveshja efektive ndërmjet qeverisë dhe subjektit privat është bërë para fillimit të procedurave zyrtare. Procedurat zyrtare thjesht i hapin rrugë formalizimit të marrëveshjeve të mëparshme të kryera në mënyrë informale. Si rrjedhojë e kësaj marrëveshje ekstra-ligjore, partneri privat realizon një përfitim të konsiderueshëm ekonomik dhe zgjeron vlerën e pronave të tij (nga 289 m2 në 8000 m2, të cilat janë në pronësi të shtetit), duke dëmtuar kështu interesat e shtetit dhe rrjedhimisht edhe interesin publik. Kjo vërtetohet nga një numër rrethanash:

  • Vendimet e Qeverisë dhe të Këshillit për Kontrollin e Territorit (shih më lart);

 

  • Vlerësimi i grupit të punës i ngritur nga Ministria e Kulturës për propozimin e paraqitur nga subjekti Fusha shpk (duke përfshirë informacionin mbi investimin dhe pronën), i cili u përfundua brenda të njëjtës ditë me themelimin e grupit të punës (dosja: ///C:/Users /Alba/Downloads/Urdher%20grup%20pune%20vleresimi%20dhe%20memoja%20e%20vleresimit%2016%20maj%202018.pdf);

 

  • Siguria e subjektit privat që propozimi i tij do të pranohet, në momentin që, edhe pse pa përvoja të ngjashme në fushën e artit dhe kulturës, fillimisht angazhohet financiarisht për të kontraktuar një studio ndërkombëtare të dizajnit me një pagesë prej 120,000 euro (shih pikën 3.3 të studimit të fizibilitetit) për realizimin e një objekti me një funksion artistik dhe kulturor;

 

  • Propozimi nga shoqëria private dhe pranimi nga qeveria i nismës ligjore, miratimi i një ligji të posaçëm që rregullon negociatat dhe marrëdhëniet kontraktuale;

 

  • Qëndrimet e mbajtura në relacionin e projektligjit (shih më lart);

 

  • Eliminimi i tenderit publik, ligjërisht të detyrueshëm (shih më lart);

 

  • Eleminimi i kompetencës së Këshillit Bashkiak për të vendosur për çështjet që kanë të bëjnë me tjetërsimin e pronës së Bashkisë së Tiranës (shih më lart);

 

  • Kushtet e dobëta dhe të pafavorshme për partnerin-shtet në propozimin në fjalë.

Duhet të shtuar këtu, se argumenti se draft-kontrata / konkluzionet e negocimit do të miratohet nga parlamenti nuk përbën ndonjë garanci, pasur parasysh precedentët e mëparshëm të kryer në shkelje të Kushtetutës. Për më tepër, që çfarëdo që do të jetë produkt i negociatave me siguri do të ketë miratimin e shumicës qeveritare në Parlament.

Në ligjin e veçantë, kontrata bëhet fakt i kryer, ashtu si dhe kushtet e saj, të cilat do të përcaktohen sipas propozimit të ndërmarrjes private Fusha shpk (neni 8, pika 1 i ligjit të posaçëm).

Së fundmi, është gjithashtu shumë shqetësuese që autoriteti më i lartë për nënshkrimin e kësaj kontrate i kalon kryetarit të Bashkisë Tiranë, duke anashkaluar institucionin vendim-marrës të përcaktuar ligjërisht, Këshillin Bashkiak, sipas neneve 54 dhe 55 të Ligjit 139/2015 “Për Vetëqeverisjen Vendore“.

Pyetja 8: Duke iu referuar letrës që jep kundër-argumente (nr. 2) duke theksuar se “Ligji i miratuar jo vetëm që nuk ka zgjedhur paraprakisht ndonjë entitet privat, por ndërmjet kushteve të tjera ligjore në fuqi, gjithashtu ka parashikuar disa kërkesa shtesë që entiteti privat duhet të përmbushë (…) “, ju lutemi sqaroni se cilat ishin kriteret e përzgjedhjes së kompanisë private që e drejtoi këtë projekt?

Përgjigje: Nuk ka pasur ndonjë procedurë përzgjedhjeje e për rrjedhojë as kritere të përcaktuara. Vendimi për të negociuar me subjektin privat me arsyetimin se kjo e fundit zotëron një pronë kufitare me pronën publike është ligjërisht e pabazuar.

Së pari, subjekti privat ka pasur të gjitha mundësitë për të zhvilluar pronën e vet private në përputhje me Planin e Përgjithshëm Lokal. Mospërfshirja e pronës publike në projektet zhvillimore nuk cënon asnjë lloj të drejte për shoqërinë private. Përfshirja e pronës publike në projekt i shërben qëllimit unik të përfitimit të Fusha shpk., një fitim, i cili absolutisht nuk do të realizohej nëse përfshiheshin vetëm pronat private. Kjo rritje fitimi e subjektit privat, në marrëveshje me qeverinë shqiptare, është në dëm të interest publik.

Së dyti, suksesi i negociatave do të pasohet nga nënshkrimi i kontratës, që është edhe qëllimi përfundimtar për realizimin e këtij projekti, praktikë e cila përbën një seri shkeljesh të ligjeve dhe Kushtetutës.

Pyetja 9: A ishte vetëm fakti se ai ka titull ligjor mbi një tokë dhe një ndërtesë (selinë e kompanisë së tij) në një zonë pranë teatrit?

Përgjigje: Një fakt i tillë nuk mund të përbëjë argument ligjor, sidomos pa marrë parasysh një sërë kriteresh dhe pa një krahasim ndërmjet pronës publike dhe pronës në pronësi të subjektit privat, pasi në krahasim vlera e kësaj të fundit është e thuajse e papërfillshme. Është gjithashtu fakt se në projektin e propozuar nga Fusha shpk janë përfshirë edhe nëntë pronarë të tjerë privatë. Por edhe nëse subjekti Fusha shpk ishte pronari i vetëm i të gjitha pronave private, objekt i projektit të propozuar, sërish nuk ka asnjë arsye ligjore për përzgjedhjen e saj automatikisht.

Siç dëshmohet nga regjistrat zyrtarë të pasurive të paluajtshme, kompania Fusha shpk është pronare e një prone prej vetëm 298 m2 dhe nuk është pronar kufitar me pronën e Teatrit Kombëtar.

Pyetja 10: Nëse po, ju lutem shpjegoni se si këto kritere përzgjedhëse sigurojnë që parimet bazë të prokurimit publik (trajtimi i barabartë, mosdiskriminimi dhe konkurrenca) janë ndjekur?

Përgjigje: Të gjitha parimet e prokurimit publik janë shkelur. Në parim, në kushtet e ligjshmërisë, gjithmonë duhet zhvilluar një tender publik, pasi është i vetmi instrument ligjor që mundëson shqyrtimin e propozimeve të paraqitura nga palët e tjera të interesuara; si edhe ofron zgjidhjen më të favorshme teknike/financiare/urbane për interesin publik. Ligji i posaçëm përbën kështu një diskriminim flagrant ndaj kompanive të tjera, shqiptare dhe evropiane, që veprojnë në këtë sektor dhe të cilat mund të ishin të interesuara.

Pyetja 11: Duke iu referuar kundër-argumenteve (nr.4) ku thuhet: “Rregullimi i kësaj situate atipike ligjore nuk mund të realizohet përmes procedurave dhe rregullave të përcaktuara në legjislacionin e koncesionit/partneritetit publik privat për shkak të arsyeve të mëposhtme (…) “Ju lutem sqaroni cilat dispozita në legjislacionin shqiptar të prokurimit publik lejojnë një zgjidhje të tillë ligjore?

Përgjigje: Si propozim i pakërkuar në fushën e artit dhe kulturës (neni 4, shkronja “ë” e Ligjit mbi Partneritetin Publik Privat), kjo kompani propozon të hyjë në një partneritet me shtetin, prandaj kjo situatë duhet të rregullohet sipas ligjit “Për koncesionet dhe partneritetin public privat“.

Asnjë prej këtyre akteve ligjore nuk referohet si bazë ligjore në relacionin shpjegues të projektligjit ose në ndonjë akt tjetër të mëhershëm, pasi asnjë akt ligjor nuk rregullon apo lejon çfarë përmban ligji i posaçëm në fjalë. Nuk ka asnjë bazë ligjore në legjislacionin shqiptar për rregullimin e një marrëdhënieje të tillë ndërmjet shtetit dhe subjekteve private.

Pyetja 12: Zgjidhja ligjore e dhënies së drejtpërdrejtë si përputhet me parimet themelore të prokurimit publik, pra trajtimi i barabartë, mosdiskriminimi dhe konkurrenca?

Përgjigje: Shih përgjigjen e pyetjes nr. 10.

Pyetja 13: Një zgjidhje e tillë ligjore si përputhet me nenin 74 të Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit BE-Shqipëri për kontratat publike duke lejuar qasje jodiskriminuese për kompanitë e palëve në tregjet e njëri-tjetrit për sa i përket prokurimeve publike?

Përgjigje: Duke supozuar që Teatri Kombëtar duhet rindërtuar dhe se ndërtesa ekzistuese nuk do përbën një monument kulturor, potencialisht, të gjitha kompanitë private, shqiptare dhe evropiane, që veprojnë në këtë fushë diskriminohen pasi që janë të penguar të marrin pjesë në një procedurë konkurrimi.

Trajtimi i barabartë i kompanive shqiptare dhe evropiane nga shteti shqiptar është një detyrim shumë i rëndësishëm që rrjedh nga Marrëveshja e Stabilizim Asociimit (MSA), e cila ndalon çdo formë diskriminimi. Në këtë rast, jo vetëm që kemi një trajtim të pabarabartë të ndërmarrjeve private, shqiptare dhe evropiane, por një favorizim të hapur ndaj një kompanie që ka qenë një përfitues i përsëritur i tenderëve shtetërorë shqiptarë. Ky model i qeverisë shqiptare për trajtimin preferencial të kompanisë Fusha shpk nuk është në përputhje me parimet mbi të cilat është ndërtuar Tregu i Përbashkët Evropian, sidomos parimi i mosdiskriminimit dhe rrjedhimisht është në kundërshtim me nenin 74 të MSA-së. Shteti shqiptar duhet t’i garantojë çdo ndërmarrje private, shqiptare dhe evropiane, të drejtën për t’u trajtuar në mënyrë të barabartë dhe për të përfituar, në bazë të aftësive të tyre, realizimin e projekteve të punëve publike në territorin e Republikës së Shqipërisë.

Pyetja 14: Për më tepër, duke qenë se pala private nuk do të marrë asnjë kompensim financiar nga buxheti i shtetit, ju lutemi shpjegoni se cili është lloji i kompensimit që do të marrë për përfundimin e punimeve?

Përgjigje: Argumenti se pala private nuk do të marrë asnjë kompensim financiar nga buxheti i shtetit është i pamjaftueshëm për të justifikuar përfitimin joproporcional që do të ketë pala kontraktuese nga kjo kontratë (shih në studimin e fizibilitetit raportin midis sipërfaqes së secilës palë , vlerën e deklaruar të kostos së ndërtimit dhe çmimi i shitjes për njësi).

Fusha shpk do të përfitojë nga ky projekt një investim në vlerën 205.2 milionë euro.

Kjo kompani do të ketë të drejtë të ndërtojë gjashtë kulla me nga 30 kate, në një sipërfaqe ndërtimi prej 102,600 m2 (570 m2 për kullë x 30 kate = 17,100 m2 sipërfaqe ndërtimi për kullë, 17,100 m2 sipërfaqe ndërtimi për kullën x 6 kulla = 102,600 m2 sipërfaqja totale e ndërtimit).

Vlera totale e ndërtimit është 256.5 milionë euro (102.600 m2 sipërfaqe ndërtimi x 2500 euro / m2 = 256.5 milion euro), ndërsa kostoja totale e ndërtimit është 51.3 milionë euro (102.600 m2 sipërfaqe ndërtimi x 500 euro / m kosto ndërtimi ). Kjo i sjell kompanisë Fusha shpk një fitim (diferenca midis vlerës totale dhe kostos së ndërtimit 256.5 – 51.3) prej 205.2 milion euro.

Është e qartë, nga një llogaritje e thjeshtë, se “kompensimi financiar” i Fusha shpk është shumëfish më i lartë sesa do të ishte fitimi i një kompanie tjetër që do të ndërmerrte realizimin e këtij projekti.

Pyetja 15: Cilat janë të drejtat dhe detyrimet e publikut dhe të palës private në kontratë?

Përgjigje: Në ligjin e posaçëm të miratuar, kushtet në bazë të të cilave komisioni negociues duhet të negociojnë janë shprehur në terma të përgjithshëm, pa specifikuar limitet minimale dhe maksimale për secilin element, duke mos garantuar kështu mbrojtjen e interesit publik. Të gjithë treguesit e kësaj marrëdhënieje ndërmjet shtetit dhe palës private çojnë në përfundimin se të drejtat dhe detyrimet e palëve do të jenë në thelb ato të propozuara nga subjekti privat.

Konluzione përfundimtare

Nga raportet e fundit ndërkombëtare rezulton se shteti shqiptar përballet me një problem shumë serioz në lidhje me korrupsionin, transparencën në prokurimet publike dhe zbatimin e dobët të kontratave shtetërore[1]. Analisti i BIRN, duke komentuar raportin e Departamentit Amerikan të Shtetit mbi klimën e investimeve, tha se “pesë vjet më parë, kur bëhej një rrugë, kompani të huaja garonin për ndërtimin e saj; pesë vjet më vonë, pothuajse asnjë kompani e huaj nuk ka konkuruar për fitimin e një tenderi në Shqipëri“.

Sipas një raporti tjetër nga Gjykata Evropiane e Auditorëve[2], 1 nga 3 kontratat publike u përmbyll nëpërmjet negocimit, pa njoftim paraprak. Në këtë kuadër, vjen edhe ky ligj, i cili gjithashtu shkel parimet e konkurrencës së lirë dhe mosdiskriminimit të sipërmarrjeve private në fushën e kontratave publike.

Ne vlerësojmë se ky është një moment shumë i rëndësishëm për Shqipërinë, në kuadër të avancimit të procesit të integrimit evropian. Aktualisht, Komisioni Evropian ka filluar procesin e screening, qëllimi kryesor i të cilit është vlerësimi i përputhshmërisë së kuadrit ligjor shqiptar me acquis të BE-së dhe praktikat më të mira të vendeve anëtare; gjithashtu për të identifikuar boshllëqet dhe /ose shkeljet e mundshme.

Në këtë kontekst, kujtojmë që vetë MSA-ja në nenin 74 (2) parashikon që Komisioni do të shqyrtojë në mënyrë periodike nëse Shqipëria ka miratuar legjislacionin sipas rregullave të prokurimit të BE-së, sipas të cilit ndërmarrjeve evropiane duhet t’u ofrohet trajtim i barabartë dhe jo më pak i favorshëm se ai i dhënë për kompanitë shqiptare. Kjo praktikë, në kundërshtim me rregullat e legjislacionit evropian të prokurimit publik, mbi konkurrencën dhe ndihmën shtetërore, gjithashtu shkel detyrimin e MSA-së për të përafruar legjislacionin e brendshëm me atë të BE-së për këto çështje gjatë periudhës kalimtare, pra 5 vjet nga hyrja në fuqi e MSA-së (neni 6 dhe neni 70 i MSA-së).

Nëse kjo praktikë, e cila haptazi shkel MSA-në dhe Traktatet e BE-së, pranohet, atëherë një precedent shumë i rrezikshëm vendoset në marrëdhëniet e ardhshme tregtare midis Shqipërisë dhe Bashkimit Evropian.

[1] Raporti i Departamentit të Shtetit për klimën e investimeve, 2018 (https://www.state.gov/e/eb/rls/othr/ics/investmentclimatestatements/index.htm?year=2018&dlid=281551#wrapper)

[2] Raporti i Gjykatës Europiane të Auditorëve 2018 (https://www.eca.europa.eu/Other%20publications/SYNTHESIS_W_BALKANS/SYNTHESIS_W_BALKANS_EN.pdf)

Read More
01 Gus
0

Rritja reale ekonomike është minimale, 2.45%. Pjesën tjetër e zë shitja nga energjia elektrike, e cila nuk ndikon në rritjen e punësimit dhe hapjes së vendeve të reja të punës. Shqiptarët janë më keq me Edi Ramën

DEKLARATË E KRYETARIT TË GRUPIT PARLAMENTAR TË PD, EDMOND SPAHO.

Viti i pestë i qeverisë së Edi Ramës ka përkeqësuar ekonominë e familjeve shqiptarë.

Mungesa e investimeve dhe përqendrimi i ekonomisë tek disa klientë të kryeministrit kanë ndikuar për keq në ekonomi, e cila nuk ka rritje reale që të ndikojë në rritjen e punësimit apo hapjes së vendeve të reja të punës.

Statistikat e Edi Ramës se rritja ekonomike është 4.45 përqind janë përpjekje për të mashtruar shqiptarët.

E vërteta është se zëri kryesor i të ashtuquajturës rritje ekonomike është energjia elektrike.

Numrat janë të pagabueshëm! 66.4 përqind të rritjes ekonomike e zë energjia elektrike. Thënë ndryshe, rritja ekonomike prej 4.45 përqind ka ardhur për shkak të reshjeve të shiut dhe shitjes së energjisë elektrike.

E zhveshur nga zëri i energjisë elektrike, ekonomia shqiptare rezulton keq e më keq, me një rritje minimale prej 2.5 përqind, sepse energjia elektrike nuk prodhon punësim nuk hap vende të rëja pune.

Ekonomia mund të njohë rritje reale vetëm

  • kur në Shqipëri të vijnë investime serioze të huaja,
  • kur kryeministri të mos i shantazhojë investitorët e huaj që të punojnë me oligarkët e tij
  • kur kryeministri të mos e japë Shqipërinë me konçesion tek klientët e tij dhe
  • kur kryeministri të mos e shndërrojë Shqipërinë në kampionë të Europës për korrupsion, ku 1 në 3 tendera jepen pa garë

Të gjitha këto, siç vuri në dukje Departamenti Amerikan i Shtetit, po ndodhin në Shqipërinë e drejtuar nga Edi Rama.

  • Prandaj Shqipëria është vendi i vetëm në botë që nuk ka patur asnjë investim serioz të huaj gjatë pesë viteve të fundit.
  • Prandaj nuk ka mundësi për sipërmarrje ekonomike dhe konkurencë të ndershme.
  • Prandaj nuk janë krijuar vende të reja pune.
  • Prandaj sot shqiptare janë edhe më keq dhe nuk kanë mundësi ekonomike të përballojnë as pushime modeste me familjet e tyre.

Partia Demokratike beson se ekonomia mund të rritet duke e çliruar nga klientët e kryeministrit dhe krijuar mundësi reale për të gjithë.

Mundësinë për rritjen e mirëqënies së familjeve shqiptare e siguron alternative e partisë Demokratike me taksat e ulëta, lufta ndaj korrupsionit dhe dhënia fund klientelizmit dhe abuzimit me fondet.

Ata që po vjedhin sot, të jenë të sigurt se nesër do të do të shkojnë në burg për çdo qindarkë dhe pasuri të vënë me korrupsion.

Read More
31 Kor
0

Teatër me kulla? Minat me ligj!

Rama nuk ka asnjë interes për teatër të ri pa kulla. Afera me Teatrin Kombëtar është për kullat e për të futur në xhep 200 mln euro, dhe jo për Teatrin, sepse për të nuk ka Teatër pa kulla. Vetëm për luks qeveritar, Rama ka shpenzuar aq para sa për të ndërtuar 5 teatro kombëtarë.

Unë i kuptoj artistët që kërkojnë një teatër më komod. Ka disa mundësi për një teatër të ri, si në Bulevardin e ri të Tiranës ose tek Piramida. Teatri aktual restaurohet në shërbim të artit e kulturës por dhe si monument unik i trashëgimisë kulturore të Tiranës.

Paralajmërimi për Edi Ramën, mafian e ndërtimit dhe mafian e drogës do të formalizohet si një kontratë e Partisë Demokratike me publikun: minat dhe rruspat i presin për çdo projekt korruptiv që do të ndërtohet te Teatri!

Read More
31 Kor
0

Elbasani nën pushtetin e bandave dhe të krimit. Policia fsheh kërcënimin dhe djegien e makinës dhëndrit të kryebashkiakut Qazim Sejdini

Deklaratë e deputetit Ervin Salianji, bashkë me deputetin Luçiano Boçi dhe kryetarin e Degës PD Elbasan, Aurel Bylykbashi. 

Prej kohësh qyteti i Elbasanit është në sundimin e bandave të udhëhequra nga Qazim Sejdini dhe pa diskutim në mbështetjen e plotë të Edi Ramës.

Ditët e fundit në qytetin e Elbasanit kanë ndodhur ngjarje kriminale të rënda l, të cilat jo vetëm e bëjnë qytetin e Elbasanit të lëngojë në pushtetin e bandave dhe kriminelëve me mbështetje politike, por e kthejnë edhe policinë e shtetit si një shërbëtore të fëlliqur të bandave dhe të kriminelëve, të cilët, pasi terrorizojnë qytetin dhe gjuajnë me armë në mes të qytetit, siç ka ndodhur dje, Policia e Shtetit jo vetëm që nuk ekziston, jo vetëm që shërben vetëm për të mbrojtur dhe mbuluar ngjarjen e tmerrshme kriminale, por shërben edhe për të fshehur provat e krimit apo për të mos bërë publike ngjarjen.

E njëjta situatë ka ndodhur edhe javë më parë, kur bandat kërcënojnë dhe djegin makinën dhëndrit të kryetarit të Bashkisë Qazim Sejdini dhe, po njësoj, Policia e Shtetit nuk bën asnjë lajmërim dhe fsheh ngjarjen.

Situata e qytetit të Elbasanit sot, i cili është i zaptuar nga krimi dhe nga banditët, nuk mund të vazhdojë më në këtë mënyrë.

Qytetarët dhe ne, Partia Demokratike, do ta çlirojmë qytetin e Elbasanit, ashtu si çdo qytet tjetër në Shqipërinë dhe të gjithë Shqipërinë nga lidhjet e bandave me pushtetin politik dhe kriminal pavarësisht sesa miliona kanë bërë, pavarësisht sesa prona ata kanë vendosur në emrin e tyre apo të miqve të tyre nuk do t’i gëzojnë dot, por do t’i kthehen qytetarëve dhe qytetit të Elbasanit, një prej qyteteve më fisnike dhe të nderuara të Shqipërisë.

Pyetje: Çfarë të dhënash ka Partia Demokratike në lidhje me ngjarjen e mbrëmshme?

Salianji: Qytetarët kanë lajmëruar në Partinë Demokratike si institucioni më i besueshëm sot në Shqipëri, kanë sjellë informacione, kanë sjellë video dhe audio se si dëgjohen në shtënat me armë në mes të qytetit duke u shkëmbyer nga makina në makinë me armë të tipit të rëndë, kallashnikov apo automatik. Policia e Shtetit ashtu siç edhe ju paskeni marrë informacion, e fsheh ngjarjen në mënyrë të turpshme duke u bërë pjesë  e njërës prej bandave që në fakt është banda e pushtetit të Edi Ramës, Qazim Sejdinit dhe Taulant Ballës.

Read More
31 Kor
0

Gjykata Europiane e Auditimit konfirmon qeverinë Rama si kampione të korrupsionit në Europë: 1 në 3 tendera, pa garë.

Deklaratë e deputetes së Partisë Demokratike, Jorida Tabaku

Qeveria e Edi Ramës është kampione në Europë, përsa i përket vjedhjes së taksave të qytetarëve të saj. Ajo vjedh 1/3 e taksave të shqiptarëve përmes tenderave publikë! Kjo është dhe arsyeja pse Rama rriti taksat. Sa më shumë para i merr qytetarëve aq më shumë mundësi për të vjedhur.

Tani ky përkufizim nuk është më vetëm një konstatim i Partisë Demokratike, por është përfundimi i një analize të detajuar që Gjykata Europiane e Auditimit i ka bërë vjedhjes së frikshme me tenderët publikë në Shqipëri.

Njësoj, siç deklaruam ne pak javë më parë, të dhënat e Gjykatës Europiane të Auditimit tregojnë se 30% e tenderave në qeverinë Rama jepen përmes metodës korruptive të “Negocimit pa Shpallje”.

Gjykata Europiane e Auditit ka nxjerrë shifrat që faktojnë se 1 në 3 kompani përfiton abuzivisht nga tenderat, duke shmangur procedurat për një garë të ndershme, që do t’i kursesnin buxhetit miliona euro nga taksat e shqiptarëve.

Kjo do të thotë se 1 në 3 tendera jepet pa garë.

Tani është botërisht i njohur fakti se qeveria është e angazhuar personalisht që në këto tendera të fitojnë kompanitë klientë të saj, te cilat ndajnë vjedhjen me vetë kryeministrin dhe ministrat e tij.

Për ta kuptuar më mirë sesa vjedhin Rama me bandën e tij të hajdutëve na ndihmon një fakt i thjeshtë: nga 250 milion euro tendera, 65.5, pothuajse gjysma, shkojnë pa garë, në xhepat e klientëve dhe miqve të qeverisë.

Kryeministri Rama dhe qeveria e tij po e trajtojnë pushtetin si një tepsi ku secili ministër ndan llokmën e tij me oligarkët dhe me klientët e besuar, duke shkatërruar konkurencën e ndershme.

Përveç 250 milionë eurove që jepen pa garë, problem madhor është edhe procedura fiktive në të paktën 30% të rasteve të tjera, ku ka vetëm një firmë  më tender. Praktikisht, miliona euro të tjera nga taksat e shqiptarëve shpërndahen sërish pa garë nga qeveria hajdute, kampione në Europë për korrupsion.

  • Korrupsioni në nivelet më të larta të qeverisë është arsyeja kryesore që po mban larg investimet e huaja.
  • Korrupsioni në nivelet më të larta të qeverisë është pengesa kryesore për procesin e integrimit europian.
  • Korrupsioni i vet dhe i ministrave të tij është dhe një nga arsyet pse Edi Rama po tenton të kapë drejtësinë.

Ne kemi denoncuar faktin se:

  • koncesioni i inceneratorëve 178 milionë euro u dha pa garë
  • koncesionet në shendetësi i janë dhënë  miqve të kryeminsitrit.
  • tenderat i marrin vetëm 11 persona të lidhur me Ramën dhe se ekonomia është kapur dhe kontrollohet plotësisht nga Edi Rama.

Që qeveria e Edi Ramës është kampionë e korrupsionit, kjo u konfirmua nga Gjykata Europiane e Auditimit,  e cila thotë se 1 në 3 tendera vidhet.

U konfirmua nga raporti i Departamentit amerikan të Shtetit, që thotë së Edi Rama shantazhon bizneset e huaja që të lidhen me klientët e tij.

U konfirmua nga Strategjia e Komisionit Europian, i cili thotë së korrupsioni është një nga pengesat më të mëdha për hapjen e negociatave.

Situata alarmante ka një dhe vetëm një përgjegjës, Edi Ramën, interesat korruptive të të cilit po pengojnë zhvillimin e ekonomisë, po pengojnë punësimin, po ndalin investimet e huaja.

Partia Demokratike beson se një ekonomi e lirë tregu, ku të gjithë garojnë të barabartë, me taksa të ulura e pa burokraci do të çlirojë kapitalin e do të rrisë investimet në ekonomi.

Partia Demokratike do të nisë një luftë pa kompromis ndaj korrupsionit jo vetëm si pengesë në procesin e integrimit, por dhe si arsyeja e vetme pse sot të rinjtë janë pa punë, pse rrogat dhe pensionet nuk rriten, pse nuk ka investime në rrugë, shkolla e spitale.

Rishikimi i ligjit të koncesioneve e prokurimeve për të siguruar konkurencë të lirë, do të jetë prioritar, së bashku me Ligjin Antimafia, që do të kthejë tek shqiptarët çdo cent të vjedhur nëpërmjet krimit dhe korrupsionit qeveritar.

Read More