Blog

Të nderuar kolegë,

Të dashur qytetare dhe qytetarë,

Nuk është se nuk e prisnim, nuk është se nuk e dinim këte qe do ndodhte sot, ate qe ka 2 vjet qe ndodh,  jo vetem me kete ligj por me shume e shume te tjere.

Në kronikat ekzotike të lajmeve me pushtetarë, gjatë muajit gusht, e kishim dëgjuar në disa deklarata të maliqeve që ska gje se e ktheu presidenti, do ta kalojme gjithesesi pa as me te voglin ndryshim, madje arriten deri aty sa ti kujtonin Atij, institucionit me te larte kushtetues, qe edhe mund te mos lodhej per te gjetur shkelje kushtetuese,  se ata tashme e kishin vendosur, me apo pa te, me apo pa opoziten do ta kalonin ne shtator.

Madje ne ngutje e siper, per ta kaluar ne senacen e fundit te sesionit te kaluar, kishin harruar edhe te vetet, nga komisionet e tjera te cilet kishin bertitur ne fakt per problemet qe kishte ligji, kishin bertitur dhe i kishim degjuar edhe ne te komisionit te veprimtarive prodhuese si komision pergjegjes por Maliqi,  ishte ne nxitim dhe nuk i kishte degjuar.

U desh perplasja mes vedit qe te ndryshohej dicka ne ate seancen  por mos e dhente Zoti te pranohet ajo qe  thote opozita, Presidenti dhe Kushtetuta.

E megjithate ne, si opozite sot ketu do vazhdojme te flasim jo per ju, por per shqiptaret, e tu ritregojme atyre problemet qe ka ky ligj, kjo mazhorance  edhe pse  ju mund ti  mbyllni veshet apo te vini kufje.

Edhe pse nuk kishit aspak nevoje qe ti shtoni edhe me shume barren e turpit këtij parlamenti me nje dekret te rrezuar te Presidentit, te ligjit per turizmin, i cili perbente nje shans te madh per kete mazhorance qe te  ribënte nje ligj konsensual dhe me standarde evropiane.

Ligji qe doni ti jepni fuqi me kartonat e blere, eshte nje ligj tipik i juaji, antikushtetues dhe aspak ne harmonizim me standardet evropiane ku ne kerkojme te aderojmë.

Në thelb ligji dhunon Kushtetutën lidhur me të drejtën e qeverisjes vendore për administrimin e territorit, dhunon pronën private dhe sigurinë juridike duke shpërfillur të drejtat pronësore të qytetarëve dhe dhunon ligjin e prokurimeve publike.

Ky ligj nga maliqet e mazhorances dhe qeverisjes do te jete nje mashe per te grabitur xhepat e lodhura te shqiptareve , nderkohe qe tokat e zonave turistike do te jene ne vasalitetin e babezise se pritshme.

Ju e keni shpallur prioritet strategjik zhvillimin e turizmit por sikurse cdo mashtrim te Rilindjes dhe ky prioritet u kthye mediokriteti i radhes.

Vera qe kaloi ishte nje makth per shqiptaret dhe jo nje sezon pushimesh.

ky ishte sezoni me i deshtuar turistik sepse

–        Me maska dhe pa maska pushuesit e Kosoves dhe turistet e huaj u grabiten dhe u dhunuan naten dhe diten.

–        Natyra ka qene bujare dhe Zoti eshte kujdesur qe ky vend te jete  destinacion turistik,  por aspak vleresues, madje vendnumero per perpjekjet dhe nderhyrjet qe duhej te bente qeveria ne infrastrukturen dhe sherbimet turistike.

–       Panairet nderkombetare të turizmit ne Milano, Oslo , Londer nje deshmi e qarte e korrupsionit me fondet publike( madje tani me kete ligj do ti kaloni edhe pa prokurim), pasi tendat e promocionit paraqiten porodukte italiane dhe aspak traditen dhe identitetin e kultures, historise dhe tradites shqiptare.

–        Sezoni shenoi pikun e  thatesires se ujit dhe erresires,  ne kushte te  nderprerjeve te shumta dhe te zgjatura te dritave.

–        Ky ishte sezoni i mungeses se higjenes dhe mushkonjave te infektuara  por mbi te gjitha i kacatoreve te droges qe u kapen nga dezinfektimi i policise italiane.

–        Inspektoriati i mjedisit dhe strukturat e higjenes deshtuan ne marrjen paraprake te masave per te pastruar brengdetin edhe pse aksionet /shoë vullnetar i FRESH-istave  e LRI-istave qe pushonin ne Jale nuk munguan ne televizione.

 –     Asnjë impiant i ri për trajtimin e ujërave të ndotura nuk u ndertua në zonat bregdetare.

–        Sezoni deshtoi nga cmimet e larta me pese yje dhe hotelerise pa standarte qe dermoi edhe me fort pushuesit e varfer shqiptare.

–       Radhë kilometrike për pushuesit,  dominues te  Kosoves, te cileve u shpreh mirenjohjen per patriotizmin qe e manifestojne edhe kur duhet te vendosin se ku do shkojne me pushime  edhe pse  nuk gjeti mirenjohjen e merituar nga shteti ame.

–      Pati premtime  per plazhe publike, por askush  nuk e pati shansin, pervecse te paguante ne privat.

–       Nuk ka asnje kilometer rruge te re ne zonat turstike qe nga vitti 2013.

–       Shperthimet me tritol sigurisht qe kishin lene jehonen dhe gjurmet e tyre ne zonat turistike.

Etj etj.

Te nderuar qytetare,

Shqiperia e ka te veshtire madje te pamundur te hyje ne destinacionet turistike terheqese te Mesdheut,  persa kohe qe ne kete shtet sundojne te fortit dhe te inkriminuarit ne pushtet.

 Per sa kohe qe ligjin me pronat, ndertimet qe zaptojne bregdetin, gjobat ndaj biznesit dhe rruspat i urdherojne njerezit e veshur me pushtet, turizmi nuk mund te zhvillohet si nje sektor prioritar madje as sekondar.

Sepse turizmi nuk mund te ngrihet mbi klanet e pushtetit qe shkelin cdo ligj e dalin mbi cdo institucion, turizmi eshte vullnet dhe perkushtim i nje qeverie per shtetin e vet dhe jo mundesi per zaptim e grabitje sikurse po veproni sot me certifikimjn perfundimtar te ketij ligji antiligjor.

 Nuk ka turizem kur ata ne qeveri e parlament, agjensi turizmi a bregdeti apo cfaredo strukture quajeni si te doni, grabisin dhe trevat qe i perkasin pushtetit vendor, kur kapercejne cdo kompetence dhe deputetet tuaj  shkojn e vendosin per cdo vendim si feudal te jugut ose kapetani te veriut.

Rrezimi i ketij dekreti eshte  nje tjeter atentat i rrezikshem qe ju i beni sot jo vetem institucionit te nderuar te Presidentit por mbi te gjitha pavaresise se pushteteve.

 Po rrezoni dy dekrete esenciale per orientimin e zhvillimit te vendit arsimi dhe turizmi, thelle thelle te lidhura shume me njeri tjetrin.

Sot ketij Parlamenti ia ulet edhe me shum kryet.

Nje parlament i pavarur, funksional kushtetues,  ka ne thelb te punes se tij parimin “chek and balance” dhe jo varesine  arbitrare ndaj qeverise dhe kryeministrit .

 Nga ju demokracia nuk merr fryme, instutucionet mbyten nga laku ne fyt qe monopolet dhe interesat kriminale kane kapur gjithe hierarkine dhe administraten shteterore.

Beni ligje por me e pakta nuk doni ti zbatoni ato. Sepse me e rrezikshmja eshte se dhe ligjet i hartoni te kapur nga keto interesa kriminale qe nuk punojne te ngrejn nje Shqiperi turistike por te nje burimi  fitimi ne shkelje te plote te drejtes se pronareve dhe te njerezve te komuniteteve si ne Rivjere ashtu dhe ne zonat.

Pse nuk shembi rruspa e INUK ne emer te ligjit dhe shtetit te se drejtes, pronat e njerezve ketu ne Parlament e  te afermve tyre, por u mor me te pambrojturit qe edhe pse kishin letra e vendime pronesie nuk iu njohen madje iu refuzuan edhe te lexoheshin?.

Pse hodhet ne ere me tritol e rruspa bregun e liqenit te Pogradecit nderkohe qe  hotelet e pushtetareve nga Vlora ne Sarande shtojne katet e dhomat pa leje nderkohe qe bejne xhiro  pa fatura tatimore?

Pse nderprisni energjin dhe ujin ne bregdetin e Veriut apo perzgjidhni territoret e aksioneve te prerjes se dritave dhe gjobave tatimore,  mbi kriterin e votave te marra ne zgjedhjet locale?

 Ky qendrim refraktar, diskriminim klasor e partiak eshte vizioni juaj per zhvillimin e zonave turistike??

Megjithate ka nje shprehje populli, qe shkon gjuha ku dhemb dhembi dhe shqetesimi im qe e kerkova brenda neneve te ketij ligji per nuk e gjeta, eshte turizmi malor.

Kemi patur ministrin ne degjese ne komision i cili manifestoi nje farse “xhentilese”, per te degjuar, por vendosmeri per te mos kuptuar hallin e askujt qe i cenonte ligjin e tij te paprekshem.

Kemi kerkuar statistika per sa turiste kane hyre dhe kane dale nga shqiperia(zoti na ruajt nese do ti kerkoja per vizitoret e alpeve) por jo nuk ka. Vetem ata qe regjistrohen ne tims.

Kemi kerkuar shpjegime ne lidhje me  mekanizmin ligjor, qe do perdorej, fjala vjen nese ndonje i ashtuquajtur investitor strategjik qe pritet te vije ne shqiperi, bie ne sevda me luginen e valbones, si do tja beje per tia kaluat tokat atje?

Kemi degjuar te flitet per perpjekje te medha per imazhin e shqiperise dhe ja keni dale, na renditet te dytet ne listat e  azilkerkuesve, ja keni dale qe ne vend te politikave nxitese ne bujqesi te shtoni plantacionet me hashash.ja keni dale qe ne vend te transportit te turisteve nga  toka, deti apo ajri te kemi transport droge, ne te gjitha format dhe mjetet, madje neqofte se per fatin e tyre te keq, ndonje turisti i dalin dhe e grabisin apo e vrasin fare, ketij lloji nuk i hyn gjemb ne kembe.

Dhe tani per ta mbyllur kam dicka per bashkepatriotet e mi.

Sa here qe une si perfaqesuesja me e re e tropojes ne kuvendin e shqiperise, kerkoj mbeshtetje nga qeveria nepermjet peraqesuesve te ekzekutivit  apo bej debat per probleme dhe halle te zones time,  a e dini cila eshte pergjigja: cfare ju beri Berisha? Pse nuk e beri Berisha?

Asnje kryefamiljar nuk i vecon anetaret e familjes  se tij dhe Berisha nuk e vecoi Tropojen nga Gjirokastra, Kukesin nga Vlora por i trajtoi njesoj per investime.

Te gjithe e dime qe ka dy vjet qe ne vendlindjen time buze alpeve nuk leviz asgje, pervec atyre qe ikin dhimbshem ne emigrim.

A thua ka mbetur ora per ne? aty ku ishim ne 2013 do te mbetemi?

Paska qene vertet viti zero.

Ne malesi ne shekuj te paret e fiseve dhe burrat e familjeve te medha, i zgjidhnin problemet e perbashketa me razi kjo ishte demokracia per ta.

Ne boten e qyteteruar ka nje term tjeter ” maredhenje xhentellmenesh” gjithashtu per te personifikuar burra te lidhur prej fjalesh.

Me cfare kodi, me cfare bese mund te beje mareveshje me ju opozita per te miren e ketij vendi?

Pa dekriminalizim, turizmin, arsimin, shendetesine dhe gjithcka tjeter ne kete vend e merrr lumi.

Faleminderit!

Fjala në Kuvend e deputetes së Partisë Demokratike, Mimoza Hajdarmata, 17 Shtator 2015

Europa për qytetarët është një marrëveshje nga ato që Europa bën e financon për të krijuar garanci, se qytetarët këtu janë si qytetarët atje.

Ndajnë të njejtat vlera e besojnë në të njëjtat parime, pavarësisht statusit të marrëdhënies së tyre me Europën.

Qëllimi i kësaj marrëveshje është të na ndihmojë ne vendeve drejt Europës, të ndërtojmë të ardhmen duke mos harruar të shkuarën.

Ne, Shqipëria paguajmë 20 000 euro në vit dhe premtojmë se do të mbështesim inisiativa që të na bëjnë të mendojmë: cfarë nuk duhet të harrojmë nga regjimi ynë totalitar komunist? Cilat janë momentet kulmore dhe ngjarje që mund t’i risjellim në vemendje për të kujtuar duke u ngjethur ato që regjimi komunist ka shkaktuar dhe në ngjethje e sipër të kujtojmë ferrin për të mos lejuar që të përsëritet.

Faleminderit nga zemra qeverisë që e ka përfshirë këtë pagese ne buxhet në programin buxhetor për të përndjekurit politike duke na dhënë një garanci më shumë se është ndarë njeherë e mirë nga qurravitjet per diktaturën.

Keto i mendova deri te hënën kur projektligji kaloi në komision!

Por e djeshmja ma përziu e me tolloviti stomakun kur Europa për qytetarët mu perzie me Peza për Ithtarët.

Një tallje  e madhe për shqiptarët e përbuzje për Europën  bashkë, kjo bashkëjetesa mes qurravitjes malluese për diktaturën  me vlerat që Europa shpreson të jenë të verteta për gjithë shqiptarët!

Por sikur të ishte vetem kaq! Dekomunistizimi nuk u krye asnjehëre në Shqipëri. Dhe kur nuk ke larë hesapet me të shkuarën por vazhdon t’i këndosh si dje e pardje në Pezë , ku nuk është më gabim, as teprim, as vetem zbavitje me hashash në dorë. Është vendim!

Europa për qytetarët, siç vjen sot këtu, është vetëm një marrëveshje. Mbaron, votohet, do ketë ca projekte për OJF mbase. Kaq!  Një ligj më shumë ne sfilatën e ligjeve.

Por Shqiptarët drejt Europës nuk janë në sfilatë!

Kane nisur nje udhetim heroik atehere kur as une as Erjoni, as ata qe kane bere Erjonin, nuk ishin fare.

Nese nuk peruleni dot me respekt para atyre burrave e grave qe perjetuan ferrin komunist, atyre intelektualeve qe u poshteruan se nuk lepinin Enver Hoxhen, heshtni me mire!

Heshtja eshte flori para  provokimit me pezlliqet  tuaja!

Por sikur te ishte vetem kaq!

Europa per qytetaret, nuk zevendeson dot qeverine per shqiptaret.

Dje degjoja nje histori ne Televizion te nje femije te kthyer nga Gjermania pasi prinderit kishin kerkuar azil. Ishte kthyer ne shkolle, sigurisht pasi kishte humbur gati nje vit.

Po a ka njeri nga kjo qeveri te me thote sa jane femijet qe po kthehen ne shkolle nga nje experience azili? Ka te pakten nga marsi i ketij viti kur shifrat e azilkerkuesve shqiptare filluan te ishin tronditese e deri me sot qe asnje nga ju nuk di, ska, ska marre urdher, se ka pranuar, s’ua ndjen, gjejeni vete arsyen, por : asnje nga ju, nuk ka shprehur njeshqetesim , ide e jo me pastaj plan masashemergjent per kete krize e cila eshte vetem rrjedhoje e krizes ekonomike, sociale, politike po e po, trysnia e te cilave po i rrudh e mplak njerezit perdite.

Sot jane 36 mije te larguar vetem drejt Gjermanise. S’ka asnje deklarate apo plan monitorimi a vleresimi per zonat me teprekura; s’ka fushata informuese per t ju thene shqiptareve: e para, mos ikni. E dyta c’ndodh nese ikni prej deshperimit, se papunesia ka mberrit kacafiu, se te ardhurat jane ne grope, se reformat shtetndertuese nuk kane llogaritursa grupe ne nevoje preken, se skema e ndihmes ekonomike ka lenduar edhe ata qe jane realisht ne hall, dhe c’ndodh nese do tektheheni pasi t’i kene harxhuar edhe ato pakte ardhura qe kishit?

Asgje! Asnje plan per ta pare ceshtjen si emergjente edhe pse eshte me shume se kaq! Jane burra, gra, femije qe ikin nga vendi i tyreper nje arsye te vetme: ketu nuk kane se c’bejne! Dhe ikin nga halli qe nuk eshte lufta, por lufte me te veshtire se mbijetesa e perditshme nuk ka!

Eshte e pafalshme per qeverine e shqiptareve qe te flase per Europen e qytetareve kur nuk ka propozuar nje politike, nje mase, nje te vetme, per ata qe kane marre arratine nga ky vend!

Mua me dhimbsen edhe sirianet, edhe eritreasit edhe afganet, se katastrofat  e perbotshme keshtu e nisin marshimin. Edhedo te doja qe Shqiperia te ishte ne gjendje te priste e te ishte bashke me ato vende qe sot po ndajne kuotat e solidaritetit per te ikurit ngalufta, por me shume me dhimbset ikja e pazeshme pa proteste e pa lufte e shqiptareve.

Por sikur te ishte vetem kaq!

Shqipëria është vend që është përdorur në masë të konsiderueshme si vend tranzit drejt BE-së. Nëse vetë vendet e BE-së dhe vendet e tjera të Ballkanit do të mbyllin kufijtë e tyre duke penguar hyrjen e emigrantëve, ata mund të kërkojnë të përdorin rrugë të tjera, përfshirë edhe Shqipërinë, si vendi më i afërt me vendet e tjera të Ballkanit.

Sot qeveria e azilkerkuesve ne vend te dyte duhet te perballet se ska ndryshe me kete krize,

• Të krijojë një fond emergjence për qytetarët shqiptarë të rikthyer pas refuzimit të kërkesës për azil në njënga vendet e BE-së;
• Të parashikojë masa konkrete dheefektive për qytetarët shqiptarë tërikthyer nëpërmjet një plani veprimi dhe programesh specifike për riintegrimin e personave të kthyer;
• Të hartojë programe që mbështesin rikthimin vullnetar të azilkërkuesve në bashkëpunimim e BE dhe donator të tjerë;
• Te jete gati per te ofruar akomodimprovizor për qytetarët shqiptarë tërikthyer të cilët nuk mund të sigurojnë strehim menjëherë pas rikthimit
• Të përgatisë fushata informimi dhe ndërgjegjësimi për udhëtarët, ku të sqarohen të drejtat dhe detyrimet nëkuadër të liberalizimit të vizave dhevecanërisht të përgjegjësive në rastete abuzimit me regjimin pa viza;
• Të parashikojë dhënien e asistencës sëqëndrueshme për komunitetminoritare, dhe të gjithë komunitet vulnerabël (rekomandim i PR)

Një kauzë është sot e të gjithëve; dekriminalizimi.

Une s’kam asnjë dëshirë të shoh dikë pas hekurave a ti ndërpritet leja zhvillimore për karriere politike. Por për kedo qe në vend të fjalës plumb që do të pranohej këtu,  ka zgjedhur plumbin, trafikimin, kërcënimin, harbutllikun, injorancën, vjedhjen, per të blerë karrigen e vendimarresit, jam plot deshirë për të mos i parë këtu. Nuk jam as dakord te linçohen duke lenduar të afermit e fëmijet, porkarshelliku këtu është i tepërt.

Dhe nuk ka institucion nderkombetar e ambasador te na beje fajde nese nuk duam vete te verteten. Halli eshte i yni, ambasadoreve ju ka rene halli te merren me ne.

Mos ta zgjas se Europa per qytetarët tingellon shume e bukur per këtë realitetin tone me qytetare ne arrati drejt Europes.

Për ta mbyllur meqe Konicën e dua si ata pak ketu qe kane lexuar, po e mbyll hallin tone me gjuhen e tij:
“Ndryshimet e mira mund t’i sjellë vetëm një kabinet i pastër, i frymëzuar me ideale politike dhe sociale të larta, dhe se një kabinet i ndershëm mund të dalë vetëm prej një Parlamenti të ndershëm. Të gjitha këto i sheh dhe i di çdo njeri që është me të vërtet’ njeri dhe jo shtazë me fytyrë njeriu. Po vetëm njerëzit e mençur, njerëzit me tru dhe me ballancë, kuptojnë se për të patur një Parlament me ndërgjegje… duhet stërvitur populli të përdorë me gjykim armën që ka në dotë: VOTËN.”

Fjala në Kuvend e deputetes së Partisë Demokratike, Majlinda Bregu, 17 Shtator 2015

Të nderuar deputetë

Konsensusi është më shumë se të lexosh disa nene të Kushtetutes. Konsensusi është ai që mban në këmbë nenet dhe jep zgjidhjet.
Ministrja duhet së pari të kuptoje se ç’është negociata dhe konsensusi. Por Kryeministri e di se ç’eshte konsensusi, por di shume mire edhe sa here e ka shkelur atë.
Veprimi i qeverisë që miratoi projektligjin për dekriminalizimin është veprim antikushtetues. Edhe qendrimi i Ministres është i tillë. Nuk mundet që qeveria të monitorojë dhe censuroje punën e parlamentit dhe as të vlerësoje atë.‎ Kjo është antikushtetuese.
Miratimi i ligjit të dekriminalizimit është tager i komisionit parlamentar. Neni 95 i Kushtetutes ia ndalon qeverise t’ia marrë këtë kompetencë Parlamentit.
Për të sqaruar opinion publik, mazhoranca ka muaj e muaj që vetem bllokon punën e komisionit të dekriminalizimit. Opozita ka propozuar në komision platformen e dekriminalizimit, amendamente kushtetuese që kurrë nuk u bë e mundur të diskutohen. Opozita propozoi amendamente për të ndalur kriminelët që të zgjidheshin me 21 qershor. Por projektligji u bllokua sepse Kryeministri donte të kandidonte dhe të zgjidhte kriminelët.
Mazhoranca nuk ka propozuar asgjë në komision deri dje. Ne e kemi bërë të qartë qe jemi të hapur për të diskutuar çdo propozim dhe për të gjetur kompromis në komision.

Fjala në Kuvend e deputetit të Partisë Demokratike, Oerd Bylykbashi, 17 Shtator 2015

Të nderuar kolegë

Jo rastësisht sot gjykojmë dy projektligje që në gjykimin tim personal por edhe të gjithë opozitës dhe opinionit publik, qeveria nxitoi t’i kalojë përpara se të merrte pushimet zyrtare. Projektligje që lidhen me çështje kardinale si ai i Arsimit të Lartë por edhe me çështje të një rëndësie të veçantë për ekonominë e vendit, si Ligji për Turizmin.

Ato janë në një farë mënyre edhe pjesë e moralit qeverisës në këto tre vjet, bëjmë sikur dëgjojmë, bëjmë sikur ju marrim mendim dhe në fund bëjmë me kokën tonë. Në fakt, në një vend normal për këto dy çështje opozita dhe maxhoranca duhet të bien dakort, por sigurisht që kjo nuk ndodh këtu. Mund dhe ti kishim miratuar këto dy ligje me konsensus, ashtu sic në fakt opozita e sotme ndryshe nga ju ka bërë më shumë ligje të tjera, për të dhënë garancinë e zbatimit me sukses të tyre. Por jo!

Jashtë kësaj salle, ndodhen studentë dhe pedagogë të cilëve juve nuk keni guximin t’u dilni përpara. Madje nuk keni as guximin për t’u thënë se jeni peng i një procesi të komanduar nga individë dhe biznesmenë, siç nuk keni as guximin për të pranuar se ajo gjoja lufta ndaj kioskave universitare nuk qe vetëm se një fasadë. Një fasadë për të mbuluar katrahurën që po vulosni me këtë projektligj, vdekjen e Arsimit të Lartë dhe mendimit të pavarur, duke u fshehur pas disa batutave bajate që i kopjoni fije e për pe nga kryeministri.

Në fakt, sot mu desh t’i thoja dy fjalë të paktën për ata studentë që janë jashtë e për kolegët e mi pedagogë, të cilët të shumtë më mbështetën në seancën e kaluar. Sot pa dyshim ndjehem e lehtësuar sepse Ligjin e Arsimit të lartë e kisha analizuar dhe kuptuar sicc duhet, e kam përshtypjen që sot ky diskutim tregon që të vetmit që nuk e kishin lexuar e kuptuar sic duhet ishte qeveria, me në krye Ministren!

Për t’u kthyer tani tek Ligji i Turizmit, që besoj se rikthimi nga ana e Presidentit i jep mundësinë mazhorancës të reflektojë e të kuptojë se kush janë problemet reale të turizmit. Megjithëse si shumica e ligjeve të tjera të mbërritura në këtë sallë gjatë këtyre dy viteve, edhe ky tregon vizionin e cunguar që qeveria ka për turizmin, për investimet strategjike dhe raportin e tyre me pronën private dhe me pronën publike.

Na takon ne që t’i kthejmë përgjigje pyetjeve se si duhet të veprojmë që turizmi të përkthehet në më shumë para për ekonominë. Se si duhen adresuar dhe zgjidhur problemet reale. Pastaj të përpiqemi të kuptojmë  A zgjidh ky ligj problemet që kanë sot investitorët në këtë fushë, apo thjesht është bërë për të ndihmuar klientin e rradhës? Çfarë duhet të bëjmë ne, që të tërheqim investime të huaja në turizëm, që të paktën të vlerësojmë atë që na ka falur e bekuar Zoti e ka prishur njeriu?  Por, përpara se të nisim këtë punë duhet të kuptojmë se fillimisht duhet të ndahemi nga koncepti i gabuar për ta trajtuar ccdo gjë të shtetit e të tjetrit si placckë. E pikërisht, mosreflektimi i kësaj ccështje ka sjellë si pasojë këtë ligj që thellon hendekun, formalizon grabitjen e radhës të pronës, e abuzimin me një të drejtë kushtetuese që është bazike dhe parimore në të drejtat e njeriut.

Këto janë disa cështje, që besoj kërkojnë reflektim. E mbas këtij sezoni veror, ku turizmi vuajti më shumë se kurrë, ku shteti dështoi të ofrojë dhe atë që është bazike për të jetuar, sigurisht që në duhet tia bëjmë këto pyetje vetes.

Të thuash që ky ligj do të ndryshojë fytyrën e vendit sa i takon turizmit është si të pretendosh që ke gjetur formulën e suksesit ekonomik në vendin tonë.

Ndërkohë që javën e shkuar diskutuam në këtë sallë aktin normativ me gati dy ministra e pak, u kuptua që ai entuziasmi fillestar se juve do të bënit mrekullinë kish rënë. Për këtë nuk mund t’ju vë faj, sepse të dhënat fiskale janë përherë e më shumë dekurajuese, mirëpo problemin nuk e kanë shifrat. Ato pasqyrojnë vetëm se realitetin e vendit apo akoma më mirë ato janë projeksioni i vizionit tuaj mbi ekonominë. Që për fatin tonë të keq është në drejtimin e gabuar!

Në po të njëjtën qasje është edhe vizioni juaj mbi turizmin, duke qenë se ligji i paraqitur përpara gushtit dhe i kthyer nga presidenti përmbush të gjitha kushtet për të qenë një ligj i bërë “shkel e shko”! Që të përpiqesh të diferencosh vendin tonë, në një rajon si ballkani ku turizmi ka qenë i zhvilluar tek fqinjët para nesh, duhet natyrisht që të kesh një ekonomi të shëndoshë dhe pastaj një vizion të qartë fiskal.

Përndryshe, investimet në turizëm nuk mund të vijnë vetvetiu. Mirëpo, në mungesë të ekonomisë së shëndoshë që falë taksave të larta po mbytet dita ditës, qeveria ka zgjedhur që problemin e investimeve ta zgjidhë përmes rrugëve të tjera qofshin këto edhe antikushtuetuese.

Kjo shpjegon edhe arsyen se përse nuk kemi asnjë diferencim të biznesit sa i takon taksave dhe tatimeve, që një qeveri do të nxitonte ta bënte në një rajon si ky i joni, por kemi një qeveri që vendos t’i rrëmbejë pronën private për t’ia falur investitorit strategjik. A thua se problemi i investitorit në vendin tonë ka mbetur tek prona dhe zhvillimi i saj. Po si mund të vijnë investimet e huaja në Shqipëri kur nuk ekziston siguria minimale juridike, kur paketa fiskale ndryshon e rritet ccdo vit e varet nga humori i KM, kur qeveria vendos të ndërpresë kontratat vetëm se i ka bërë paraardhësi. Si mund të vijë kur nuk respektohet prona private! Cili investitor mund të vijë duke i grabitur pronën pronarit kur nesër mund të jetë ai që i grabitet prona!

Por atëherë përse qeveria është kaq e interesuar sa të hartojë jo një Ligj, por dy, këtë dhe atë të Investimeve Strategjike, për të ndërhyrë në një marrëveshje ndërmjet privatëve?

Me sa duket, juve si qeveri duhet të keni një problem me pronën private dhe sjelljen ndaj saj. Nuk më duket e rastësishme kjo sjellje përndryshe në këto  tre vjet qeverisje nuk do të kishit marrë VKM që do përgjysmonin tokat për kompensim. As nuk do t’i kishit shpenzimet për pronarët në 82% më pak se viti i shkuar dhe 473 mln lekë më pak se sa 2013.

E askush nuk ka më iluzione  për këtë. Ligji i Investimeve Strategjike e përforcon, Ligji i Turizmit e përfocon, Ligji për Pronat e përfocon, luftë kulakëve!

Një ligj, që ashtu si dhe ai i arsimit, antikushtetues, duke rënë qartazi ndesh me nenin 4 të Kushtetutës, të drejtën e pronës!

Por mbi të gjitha, nuk është se i jep ndonjë vlerë të veçantë turizmit. Duke qenë se problemet e një turizmi të vakët në vend nuk vijnë si pasojë e mungesës së investitorëve seriozë që vijnë këtu se nuk bien dakort me pronarët, por në mungesën e një shteti serioz që t’i tërheqë ato. Deri më sot, të rrallë janë ato pronarë që nuk kanë dëshiruar të zhvillojnë pronën e tyre konform një plani të caktuar apo një marrëveshje tregtare. Duke qenë se është pronari i pari që dëshiron që toka e tij të marrë një peshë dhe një vlerë në një ekonomi tregu.

As një investitor privat nuk mund të vijë aty ku shteti nxjerr jashtë lojë pushtetin vendor. Ku bëri një reformë territoriale për të ofruar shërbime më të mira e i heq pushtetit vendor ccdo kompetencë, dhe nga ato që kishte më parë, e ku të gjithë duhet të falen te ministri.

Të cilit me ligjin e ri i keni varur në qafë mëlccitë dhe i keni dhënë disa fonde reklamimi a thua se se do të zgjidhin hallet e kësaj fushe. Problemet e turizmit nuk mund të zgjidhen nga fonde ministrore apo kryeministrore që do të merren me reklamime sepse përndryshe turizmi jonë do të përfundojë si stenda e vendit tonë në Expo Milano. Apo akoma më keq do të jetë një ushqim për makinerinë e KLSH-së dhe abuzimeve që u është bërë këtyre fondeve këto dy vjet e pak. Problemet e turizmit nuk mund të zgjidhen nga krijimi i disa agjencive që do të përcjellin zërin e kryeministrit përmes gojës së tyre.

Sepse nuk është shteti që do të përpiqet të rregullojë çdo hap të turizmit por është tregu ai që do të mësojë dhe edukojë shqiptarët.

Pra, në kaq shumë probleme që hasen sot e kësaj dite në këtë fushë potenciale për t’u zhvilluar, qeveria rivjen me një ligj të ngelur në klasë. Duke na hedhur hi syve me një propagandë të dalë boje, se ligji do të shpëtojë turizmin. Megjithëse deri më tani asnjë prej ligjeve të aprovuara nga kjo qeveri nuk ka shpëtuar asgjë!

Kështu, turizmi vazhdon të ecë në drejtimin e njëjtë me ekonominë, sa do dhe si do të përpiqet qeveria të shesë të kundërtën. Ai nuk është as peng i faktit se pronari privat nuk ia ka dhënë tokën të zhvillohet investitorit. As nuk e zgjidh nenet që ia rrëmben pronën të zotit për t’ia dhënë atij që do shteti në fushën e taksave dhe punësimit. As nuk do të rrisë ndjeshëm numrin e turistave që e shohin si preferencë të veçantë vendin tonë.

Ligji nuk sjell këto risi që ne kërkojmë dhe që janë të domosdoshme për krijimin e një klime miqësore! Kjo jo për shkak të mungesës së trajtimit si një sektor preferencial, siç ndodh në vendet e rajonit me të cilat ne jemi drejtë për drejtë konkurent. Kjo katrahurë që vjen në formën e projektligjit nuk ndodh për shkak të dëshirës centralizuese që i jep plotfuqishmëri disa institucioneve që dalin nga hiçi dhe hera herës mbivendosin funksione të institucioneve të tjera.

Nuk është madje as një mungesë vizioni të cilin juve po përpiqeni ta mbuloni me kleçka sa andej këndej, por është një vizion tërësisht i gabuar i cili legjitimon atë shprehjen e famshme se socialistët kur u mbarojnë paratë e veta fillojnë edhe fusin duart në xhepat e të tjerëve. Për t’u vjedhur atyre paranë e tyre, për t’u marrë atyre pronën e tyre dhe për t’u treguar forcën e pushtetit të tyre. Kjo për ju është shteti edhe kur ai nuk ka as shijen dhe as logjikën kushtetuese.

Ky ligj, është dëshmi dhe qasje tuajën ndaj pronës private (që nuk është e juaja të kuptohemi) por mbi të gjitha është dëshmi e makutërisë dhe absolutizmit që ju karakterizon si qeveri. Produkt i një mendjemadhësie dhe krenarie që po ua errëson gjithnjë e më shumë shikimin e një realiteti të trishtë që përditë e më shumë po nxisni në këtë vend.

Për ta përfunduar, nuk besoj se Ligji mbi Turizmin është problemi më i madh i kësaj mazhorance, ky ligj më së paku është reflektimi i asaj çfarë jeni në të vërtetë e më së shumti një pikë e vogël në oqeanin e madh të shkatërrimit që po i bëni këtij vendi. E di që është e vështirë të flitet për këto tema sot, kur gjëra më të rëndësishme si korrupsioni dhe dekriminalizimi janë kryefjala e ditës. Por, do t’u kërkoja deputetëve të mazhorancës, që mos të gjykojnë as me kutin e pionierit të rilindur dhe as me kutin e pionerit të para 25 viteve, e ti lëmë proanrët të qetë të gëzojnë ato të drejta kushtetuese që kanë.

Fjala në Kuvend e deputetes së Partisë Demokratike, Jorida Tabaku, 17 Shtator 2015

Dekreti i Presidentit për kthimin për shqyrtim të Ligjit për arsimin e lartë, duket se do të listohet në rastet e shumta të humbura nga ky Parlament, për t’i dhënë shoqërisë sonë ligje funksionalë, reformatorë, në përputhje me parimet kushtetuese.

Ligje që nuk deformojnë të mirën publikë në të mirë klanore, ligje që frymëzojnë dhe orientojnë fusha zhvillimore dhe jo që atrofizojnë institucionet dhe pengojnë gjenerimin e kapjes së largësisë dhe hapësirës europiane.

Ai do të shënohet gjithashtu si një shans i djegur, për të instaluar në politikën shqiptare, frymën e munguar të bashkëpunimit midis palëve, për cështje që janë përtej politikës dhe përtej interesit partiak të ditës.

Dhe njëherë tjetër, verbëria politike, arrivizmi pa cak, dorëzimi pa kushte para detyrimeve të dyshimta, sakrifikimi i investimit shoqëror dhe shpirtëror të brezave të tërë, për hir të interesave të reja, duket se ka triumfuar.

Mosdëshira dhe refuzimi për të dëgjuar dhe marrë në konsideratë kërkesat thelbësore, shqetësimet dhe vërejtjet e trupës akademike, të rektorëve, të studentëve, të kërkuesve shkencorë, dëshmon që paragjykimi dhe shpërfillja e tyre është moto e punës suaj.

Të nderuar kolegë!

Presidenti i Republikës me dekretin e paraqitur për kthim të Ligjit të arsimit të lartë, nuk ka pritur që ju të jeni të lumtur me të, pasi ju nuk mund të kaloni cakun e lumturisë që ju ka përcaktuar kryeministri,  por sigurisht ka pritur që ju të jeni  rigoroz dhe t’i përmbaheni parimeve kushtetuese, të reflektoni për shkeljen e tyre dhe të sillni para këtij parlamenti ligje që i shërbejnë publikut dhe shoqërisë.

Dekreti në argumentimin e tij ngre si problem themelor qasjen etatiste të ligjit nëpërmjet shmangjes së rolit themelor të institucioneve të arsimti ët lartë, të trupës akademike dhe të studentëve, qasje e cila shkon në kundërshtim me garantimin e autonomisë universitare dhe të lirisë akademike.

Me të drejtë parashtrimi i dhënë i referohet detyrimeve që i lindin vendit tonë si nënëshkrues i Deklaratës së Bolonjës dhe i akteve të Lisbonës dhe Jerevanit, për të përafruar legjislacionin e saj të arsimit të lartë me vendet e BE-së, në qendër të së cilit duhet të jetë domosdoshmërisht njohja dhe garantimi i i autonomisë dhe lirisë akademike.

Modeli i ofruar nëpërmjet këtij ligjit duket paradoksal dhe më shumë është një amalgamë e parimeve dhe formave ekstra Bolonjë.

Respektimi i marrëveshjes së Bolonjës nuk është thjesht zbatim i thatë i strukturave të përcaktuara të cikleve të studimit, nuk është vetëm profilizim programesh, apo sigurim i mobilitetit të stafeve të pedagogëve dhe të studentëve.

Mbi të gjitha ajo është garantim i autonomisë financiare, organizative dhe të personelit dhe i lirisë akademike.

Përkundër kësaj brenda këtij ligji, sic cilësohet në arsyet e parashtruara, shteti shmang rolin rregullator dhe vendoset në pozicionin e imponuesit dhe kontrolluesit të gjithckaje.

Këtë e bën nëpërmjet shumë mekanizmave që marrin forma dhe terma të ndryshme, por që synonjnë konsolidimin e frymës etatiste, duke shkelur qartësisht nenin 57 të kushtetutës, i cili formulon dhe përcakton garantimin e autonomisë dhe lirisë.  Ligji degradon rolin thelbësosr të stundetëve mgjs këta të fundit shndërrohen në subjektin kryesor që furnizon me të ardhura universitetet.

Me të drejtë evidentohet në raport me shqetësim, cënimi i parimit të sigurisë juridike.  Ligji është në një anë shumë gjeneralist në shumë aspekte themelore, të cilat shoqërohen me VKM dhe urdhëra  dhe shumë shpjegues në raste të tjera, a thua është rregullore. Kësisoj atij i mungojnë kritere të përcaktuara mirë mbi bazën e të cilave do të hartohen aktet ligjore dhe nënligjore.

Mungesa e këtyre kritereve i lë dorë të lirë abuzimit politik dhe klientelist.

Raporti evidenton si shumë shqetësuese rrezikun e kufizimit të së drejtës për arsim të lartë të të rinjve për shkak të tarifave të shumta të përcaktuara në nenet e tij, 6, 7, 98, 109 si tarifa e aplikimit, e konkurrimit, e regjistrimit, e shkollimit, e studimit e shërbimit. Argumenti i sjellë në debatin në komision, sipas të cilit këto emërtime tarifash kanë ekzistuar dhe në ligjin e vjetër, nuk krijon bazë justifikuese ligjore për veprimin e tyre.

 Mungesa e rregullimeve që përcaktojnë kufirin minimal dhe maksimal të tyre favorizon abuzimet dhe zvogëlon aftësinë përballuese për shumë kategori sociale, të cilëve i pamundësohet kështu vazhdimi i studimeve.

Mos përcaktimet ligjore për pagesat tarifore në ciklet përkatëse të studimeve krijojnë amulli dhe faktojnë mungesën e sigurisë juridike.

Kjo bën të mundur instalimin e diskriminit financiar, i shprehur ky në mohimin e së drejtës për arsim për shumë kategori dhe shtresa sociale, të cilat nuk arrijnë të kapin kriteret e shtresave në nevojë, por dhe që nga ana tjetër, nuk kanë mundësi financiare për të përballuar pagesat.

Këto të fundit parashikohen të rriten në mënyrë galopante për shkak të mosgarantimit të plotë të buxheteve të universiteteve nga Shteti.

Rritja e tyre, mosvendosja e kufijve maksimalë, ndonëse të parashikuar në tekstin e raportit final të komisionit të reformës dhe mossigurimi nga shteti  i së drejtës efektive të aksesit në insittucionet ekzistuese, bien në kundërshtim me nenin 57/4 të kushtetutës dhe me protokollet e drejtave të njeriut.

Vërtet që në ligj kredia studentore përcaktohet si mekanizëm për të realizuar mbështetjen financiare për të përballuar kostot e studimeve, me ndërmjetësinë e MAS.

Por Ligji nuk saktëson aspak modalitetet, kushtet dhe skemën për fitimin kësaj kredie, duke ndërtuar në këtë formë një tjetër pasiguri juridike që bie ndesh me kushtetutën dhe vendimin 34/3005 ët gjykatës Kushtetuese.

Problematike në drejtim të respektimit të Konventës dhe Kushtetutës shihet stimulimi brenda ligjit e tarifimit të lartë të cikleve të dytë dhe të tretë të studimit, ndërkohë që shteti heq dorë nga mbështetja financiare në këto cikle për të gjithë kategoritë e studentëve qofshin në nevojë, ekselentë ose prioritarë, duke i lënë ata në mëshirë të fatit.

Madje ai në përcaktimet ligjore nuk shrehet saktësisht për të drejtën e punësimit pas përfundimit të cilklit të parë të studimeve.

Raporti saktëson se pavarësisht prezumimit të lirisë akademike, autonomisë financiare,asaj organizative dhe të personelit brenda këtij ligji, ato cënohen në rradhë të para  nga përcaktimi i mënyrës së financimit dhe menaxhimit financiar të institucioneve të arsimit të lartë.

Përkatësisht neni 3&3 shkel rëndë parimin e autonomisë financiare duke mos i njohur të drejtën Universiteteve publike për të administruar fonde që vijnë nga tarifa e shkollimit për të gjitha ciklet përkatëse, duke e vënë atë në një pozitë aspak të barabartë me Universitetet jopublike të cilat gëzojnë pavarësi absolute në vjeljen dhe administrimin e këtyre të ardhurave.

Kjo dëmton konkurencën duke i shtuar kufizimit të kuotave të universiteteve publike kufizimin e sigurimit të ardhurave. Këto të ardhura shkojnë për të mbajtur në këmbë një makineri agjensish tërësisht shtetërore.

Shqetësuese për sigurinë juridike mbetet fakti se shpërndarja e parave nga buxheti i shtetit do të bëhet mbi bazën e vlerësimit të agjensive të ndryshme të cilat janë tërësisht në varësi të ekzekutivit.

Në këtë aspekt roli i AKFAL bëhet cënues i fortë i autonomisë sepse dominimi i saj për të shpërdarë fondet në mungesë të kritereve të qarta krijon një varësi jotë pranueshme për botën akademike.

 Neni 11 në pikat 2 dhe 3 dëshmon praninë e pasigurisë juridike pasi kriteret mbeten në dorë të ministrit dhe të vetë agjensisë së komanduar nga ai, duke ja nënshtruar Universitete politikës e pushtetit të rradhës.

Gjykata kushtetuese në vendimet e saj është shprehur taksativisht  për balancim të kompetencave dhe moscënim të autonomisë të insitiucioneve si thelb i vetqeverisjes së tyre.

Statusi që i është dhënë agjensive, mënyra e ndërtimit të tyre, kompetencat, parimet e funksionimit dhe roli i tyre, argumentohet në raport, si një nga faktorët kryesorë të cënimit të autonomisë dhe të parimit të sigurisë juridike dhe që vjen në kah të kundërt me parimet kushtetuese në kuptimin e jurisprudencës së gjykatës Kushtetuese.

Ligji nuk dallon agjencinë nga dikasteri. Kështu, disa agjenci, që në fakt janë pjesë e dikasterit ose janë ministri bis, konsiderohen si agjenci.

Arsyeja është se të gjitha agjencitë që përmend ligji janë të ndërtuara mbi bazën e emërimit që vjen ose nga Kryetari i Këshillit të Ministrave, ose nga ministri i Arsimit. Në këtë pikë agjencia nuk është më agjenci, sepse i nënshtrohet një emërimi vertikal, burokratik.

Si të tilla më shumë janë drejtori.  Pra nuk kanë kurrëfarë autonomie dhe nuk mund të respektojnë autonomi, madje e dëmtojnë atë.

Sepse janë ato që akordojnë fonde, janë ato që akordojnë grante, janë ato që tregojnë se ka cilësi akademike apo nuk ka cilësi një kërkim shkencor, janë ato që marrin vendime për kriteret shpërndarjen e fondeve.

Për këtë arsye ajo që quhet vetëqeverisje pra menaxhim i burimeve financiare në mënyrë autonome, sigurisht që është më e tillë, sepse këto agjenci ndërhyjnë në mënyrë vertikale në tërë sistemin organizativ universitar.

Nenet 8, 9, 11, 12, 14 që reflektojnë organizimin e tyre bien në kundërshtim me kushtetutën.

Vetë ekspertët e Komisionit të reformës kanë rekomanduar për agjensitë e vlerësimit që këto agjensi duhet të jenë medoemos  të pavarura, të brendëshme ose të huaja.

Një tjëtër aspekt i cënimit të autonomisë së universiteteve, konstaton me të drejtë brenda raportit, realizohet me ndikimin i ekzekutivit në përbërjen e Bordit të administrimit, si dhe me kompetencat që ai merr në raport me organet akademike. Ligji nuk kushtëzon kritere të qarta të përzgjedhjes së anëtarëve të bordit si përfaqësues të qeverisë.

 Numri i anëtarëve është i vendosur pa një qasje të saktë juridike, por apriori.

Shumica e anatërësisë është argumentuar brenda një kriteri, i cili nuk është aplikuar ndonjëherë në raste të ngjashme më parë dhe si i tillë, i mungon baza ligjore.

Kjo shumicë e paarsyetuar bën që Ministria ta vendosë institucionin e arsimit të lartë tërësiht nën kontrollin e ekzekutivit duke atrofizuar jetën akademike dheh vendimarrjen e profesoratit.

Me njohjen e të drejtës së këtij Bordi dhe të vetë Ministrisë për miratimin e statutit të institucionit cënohet rëndë autonomia organizative.

Kjo krijon një shqetësim të madh për vetëqeverisjen. Arsyeja është se sipas neneve përkatëse, bordi jo vetëm merret me administrimin, por, sipas neneve përkatëse, thuhet se bordi miraton organizimin dhe hap njësitë përbërëse të IAL-eve, miraton edhe numrin e personelit dhe shpërndarjen e fondeve.

Madje vendos dhe për shndërrimin pa pyetur fare Senatin i cili jep vetëm pëlqim. Pra shkurt, autonomia kalon në duart e bordit.

E gjitha kjo në kundërshtim me parimet dhe jurisprudencën kushtetuese.

Cështja e sjelljes ndaj mandatit nxjerr në pah një tjetër shkelje. E drejta e ministrit për të shkarkuar një organ të zgjedhur, aq më tepër kur ky emërohet nga Presidenti, bie në kundërshtim me parimet e autonomisë universitare dhe një sërë përcaktimesh kushtetuese. Ndërkohë kufizimi i mandave nuk përputhet me nenin 49 të Kushtetutës dhe pështjellimi i përllogaritjes së mandateve shton pështjellimet ligjore të vetë këtij Ligji.

Për këto arsye dekreti është bindës në kërkesën e tij për kthimin për shqyrtim të Ligjit të arsimit të lartë dhe meriton votën pro.

Në rast rrëzimi të tij do jenë studentët dhe pedagogët që do ta hedhin poshtë ligjin e mbrapshtë .

Fjala në Kuvend e deputetit të Partisë Demokratike, Luçiano Boçi, 17 Shtator 2015

Të nderuar zonja dhe zotërinj deputet!
Të nderuar qytetarë !
Sot Kuvendi i Shqiperisë diskuton një nga projektligjet më të rëndësishme të paraqitur nga kjo maxhorancë Projektligjin për Arsimin e Lartë dhe Kërkimin Shkencore në Institucionet e Arsimit të Larte në Republiken e Shqiperise.
Ky ligj me nje efekt te gjere veprimi dhe me ndikim te padiskutueshem tek cdo shqiptare dhe ne vecanti per brezin e ri ka ngjallur mjaft debat mes maxhorances dhe opozites , grupeve te interesit , botes akademike ,universiteteve shteterore dhe private , studenteve dhe mbare iopinionit publik .
Ligji ne fjale eshte depozituar per shqyrtim ne Kuvend perj me shume se 3 muajsh dhe vetem ne muajn korrik eshte futur me konsensus te pozites dhe opozites per diskutim ne kalendarin e punes se Komisioni te Arsimit dhe mjeteve te informimit publik.
Ne si opozitë kemi patur te gjithe predispozicioni dhe perkushtimin tone per te punuar deri ne stermundim qe ky ligj te ishte nje produkt kosensual i standarteve europiane vullnet i cili nuk u reflektua nga ana e maxhorances .
Maxhoranca u orvat qe te kalonte nje ligj kaq te rendesishem ne terr te plote informative ne menyre tizare larg vemendjes se mediave , pa marre ne konsiderate vrejteje dhe sugjerimet e bera nga rektoret e universitetev , dekanet e fakulteteve,grupet e interest,forumi per liri akdemike keshillat studentore dhe shoqeria civile.
Ne komision u organizuan degjesa me profesoret dhe akademiket me eksperte te fushes por i gjithe procesi ishte nje farese, pasi pothuajse asgje nuk reflektua ne permisimet esenciale te ligjit .
Madje ne diskutimin nen per nen komisioni ka punuar me ore te tera deri ne oren 3 te nates me kembguljen e opozites, pasi deputetet maxhorances kishin marre urdher per ta kaluar ligjin me 141 nene qofte edhe per 30 minuta .
Urdhrat poltik ishin te qarte, ligji duhej te kalohej ne fund te korrikut , kohe kure univeritet kane mbyllur vitin akademik ,studentet jane me pushime dhe perpasoje qeveria ishte me e qete ne permbushjen e objektivave te saj.
Ky ligj i trumpetuar si nje reforme e madhe ne Arsimin e Larte nuk eshte gje tjeter vecse nje thike pas shpine per vete universitetet , trupen akademike ,rinine dhe gjithe familjet shqiptare , ligji do te prodhoje regres ne te gjitha aspektet per nje arsim te larte te zhvilluar me tendence permbushjen e standarteve bashkohore europiane .
Ne fillim te diskutimeve publike qe kryeministri Rama organizoi per menyren e reformimit te arsimit te larte ligji u prezantua si model model anglo-sakson , por kure perfaqesuesit e ministries u pyeten ne komision se cili ishte modeli qe eshte marre per reference u munduan ti referohen modeli Portugez .
E verteta eshte se ligji per AL paraqitur sot per miratim ne Kuvendin e Shqiperise nuk mund te krahasohet me asnje pervoje apo model te perparuar europiane ,madje as me ligjin e Republikes se Kosoves , ligji I cili eshte hartuar me asistencen e bashkimit europian. Ky ligj eshte i modelit” Alla Rama-Nikolla”.
Nuk eshte nevoja te jesh ekspert i fushes per te kundershtuar kete ligj , kure meson se 250 profesore , doktoreshkencash,akademike, bota akademike ne teresi kane nenshkruar nje peticion qe ia kane drejtuar Kryeministrit ,Ministres se Arsimi , Kuvendit te Shqiperise per terheqjen dhe rishikimin e plote te ligjit, arrin te kuptosh se cdo gje eshte per qellime klienteliste, ne sherbim te nje grupi ineresi qe ne rruge korruptive ka mundur ti imponoje nje mazhorance nje ligj te vetin qe do te shkaterroje sitemin publik dhe sistemin arsimore ne tersi .
Te nderuar deputet ! te diskutosh per nje ligj kaq te gjate dhe te rendesishem ne nje kohe prej dhjete minutash eshte e pamundur te trajtosh gjithe problematiken e tij , por disa aspekte qe jane te ndieshme per qytetaret mund te trajtohen .
Me kete ligj Qeveria Rama iken nga premtimi i saj elektoral per te rritur buxhetin per arsimin e larte kete detyrim Rama u kalon xhepave te prinderve dhe studenteve shqiptare .
Me ardhjen e kesaj maxhorance ne pushtet tarifat e shkollimit u rriten me 30% qe vitin e kaluar dhe me miratimin e ketij projekt ligji ata do te jene shume te larta , duke e beret te paperballueshem studimin universitare per mijera e mijera te rinj qe deshirojne te shkollohen.
Me kete projekt ligj rinise shqiptare do ti mohohet nje nga te drejtat dhe lirite themelore te njeriut e sanksionuar edhe ne kushtetute e drejta per shkollim . Kete mundesi do ta kene te pasurit , mijera studente do te detyrohen te nderpresi studimet pasi familjet e tyre nuk jane ne gjendje te perballojne fatuart e kripura te kesaj qeverie .
Jo me kot me lart theksova se ligji i ri nuk mund te krahasohet as me ate te Kosoves , pasi shpesh here dhe me te drejte kryeministri ka artikuluar per nje unifikim te sistemit arsimore mes Shqiperise dhe Kosoves . Jane organizuar mbledhje te perbashketa te dy qeverive jane nenshkruar marrveshje te perpashketa dhe sistemi i unifikuar arsimore ka qene nje nga prioritet kryesore . A nuk do te ishte me e udhes ,qe ne ,si dy shtete te te njejtit komb me pare se te kemi nje sistem arsimore te unifikuar te kemi nje ligj te njejte apo edhe te perafert qe sistemi te unifikohej me lehte ne te njejtin shtrat ligjore.
Padyshim qe po , por qeveria Rama nuk mund te beje nje gje te tille se modeli kosovare nuk cenon autonomine e universiteteve ,nuk e ndrydh lirine akademike, perkundrazi e nxit per me shume liri ne drejtim te kerkimit shkencore .
Ne projektligj parshikohet transformimi i Institucioneve te Arsimit te Larte publik dhe privat ne institucione te Arsimit te Larte Publik te Pavarur , c ka ben qe IAL privat te transformohen ne IALPP dhe te perfitojne fonde publike .Nje ndryshim i tille ligjore rrezon deklarimet e Kryeministrit se universitetet private nuk do te perfitojne fonde publike.
Projektligji godet rende autonomine universitare edhe pse qeveria pretendon se e rrit ate .Qeveria e rrit kontrollin mbi universitetet duke dobesuar rolin e organeve akademike te zgjedhur nga komuniteti akademik.
Kontrolli i bordeve ku shumica e antareve jane te emeruar nga qeveria do te coje ne kontrollin direkt te gjithe emerimeve politike ne te gjitha nivelet duke filluar nga administratoret e universitetve publike.
Ky ligj nuk promovon politika reale te zhvillimit dhe modernizimit te arsimit te larte ne Shqiperi, por kontroll te rrepte vertikal politik te qeverise mbi universitetet . Ky lloj kontrolli mbi universitetet asgjeson praktikisht autonomine dhe lirine akademike ne arsimin e larte.
Projektligji parshikon riorganizimin e strukturave te brendshme te IAL duke demtuar strukturat tradicionale akademike te fakulteteve.
Shkrirja e keshillit te profesoreve dhe e keshillit te fakulteteve do te ndikoje negativisht ne cilesine e mesimdhenies ,do te zbehe veprimtarine mesimore shkencore dhe jeten akademike ne tersi . Ky model nuk eshte aplikuar ne asnje vend europian dhe ai do te deformoje teresisht gjithe hirarkine e organizimit akademik ne universitetet publike
Menyra e komunikimit te departamentit direkt me rektorin duke anashkaluar teresisht fakultetin eshte nje forme organizimi e kundershtuar nga te gjithe universitetet publike ne vend .
Padyshim se ky qendrim i opozites nuk do te pranohet nga maxhoranca edhe pse kundershtite tona jane ne koherence te plote me ekspertet europiane ne kete fushe .
Prof. Jan De Groof president i shoqates europiane per arsimin e larte i cili vizitoi Tiranen beri shume vrejtje dhe sugjerime te cilat nuk u moren ne konsiderate nga ministria e arsimit.
Ai thekson se ne projektligj nuk pasqyrohen nje sere dokumentash baze dhe te rendesishem te Bashkimi Europian per arsimin e larte .
Nuk pasqyrohet fare direktiva europiane per kerkimin shkencore .
Ne nenin 2 te ligjit thuhet se “qellimim I ketij ligji eshte te krijoje nje sistem te unifikuar dhe te standartizuar te mesimdhenies, kerkimit shkencore, inovacionit bashkekohore dhe konkurues ne hapsiren europiane te arsimit te larte “.
Ky prkufizim eshte ne kundershtim me prirjet europiane te arsimit te larte i cili eshte divers dhe jo i standartizuar. Nje sitem I unifikuar nuk krijon premisa per promovimin e te rejave shkencore dhe e ben arsimin e larte shqiptare te ngurte dhe pa te ardhme .
Konceptet baze te autonomies universitare dhe lirise akademike cenohen rende .
Projektligji eshte I bazuar ne qasje etatiste , ku ne qender eshte shteti dhe jo universiteti.
Projektligji nuk perputhet me parimet e qeverisjes se mire.Nga pikepamja legjislative dokumenti eshte shume i detajuar por ligjit i mungojne aspektet vitale .
Ne projektligj mungon kapitulli per auditimin dhe llogaridhenien gje e cila le shkas per korrupsion dhe mungese transparence ne perdorimine fondeve.
Kapitulli 12 icili percakton tipologjine e institucioneve publike te pavarura eshte i papranueshem, eshte devijim nga norma .Kurre se kam pare kete lloj modeli thekson- De Groof. Ky eshte nje percaktim i pazakonte , tamam nje marrezi .
Ky ligj qe do te kaloje sot me forcen e kartonave te maxhorances nuk do te prodhoje asgje te mire per arsimin ne teresi .
Rinia shqiptare do te kete mundesi me te pakta per shkollim.
Familjet shqiptare do te varferohen akoma me shume pasi tarifar e shkollimit do te jene shume te larta.
Te kenaqur do te jene Rama dhe klientela e tij te cilet do te pasurohen me parate e taksapagueseve .
Ndaj dhe opozita do ta votoje kundra. Ne do bejme thirje rinise studentore qe te ngrihet ne protesta deri ne anullimin e ketij ligji antikombetare .
Faleminderit!

Fjala në Kuvend e deputetit të Partisë Demokratike, Bedri Boxha, 17 Shtator 2015.

“Dekriminalizimi pra largimi i kriminelëve nga Parlamenti, nga pushteti vendor dhe administrata publike është prioriteti kryesor i Shqipërisë dhe për këtë, Partia Demokratike, unë personalisht, jemi të vendosur për ta çuar betejën deri në fund. Ne kemi mbështetjen e plotë dhe të gjithanshme të partnerëve ndërkombëtarë të cilët dua t’i falënderoj për këtë mbështetje që i japin kësaj kauze jetike për Shqipërinë dhe shqiptarët dhe jemi të vendosur që të ndërmarrim të gjithë hapat për ta zgjidhur këtë çështje.

Fokusi ynë mbetet zgjidhja institucionale brenda kornizës së marrëveshjes së 24 Dhjetorit, në kuadër të komisionit të dekriminalizimit, për të gjetur rrugën dhe gjuhën e përbashkët në mënyrë që ligji për dekriminalizimin të jetë një ligj efektiv dhe jo një ligj kozmetik, një ligj që me të vërtetë e bën të pamundur për personat me rekorde të tmerrshme kriminale të kandidojnë apo të mbajnë funksione publike.

Nëse qeveria ka vullnetin të punojë mbi këto parime, ne kemi vullnetin tonë të plotë dhe sigurisht, përkrahjen e plotë të faktorit ndërkombëtar. Nëse jo, opozita do të marrë vendimet që i takojnë bashkë me qytetarët shqiptarë. Dekriminalizimi do të bëhet. Mirë është të bëhet me vullnetin e të gjithë palëve. Nëse jo, do të bëhet edhe përkundër mungesës së vullnetit nga ana e qeverisë e veçanërisht kryeministrit Rama”.

Prononcim për mediat i Kryetarit të PD, Lulzim Basha, 17 Shtator 2015 

Komisioni parlamentar i dekriminalizimit në mbledhjen e sotme vazhdoi diskutimin për ligjin e propozuar nga opozita për dekriminalizimin, sipas rekomandimeve të Komisionit të Venecias dhe modelit të ligjit Severino.

Nënkryetari Taulant Balla u përpoq të bllokonte punën e komisionit ,duke pretenduar se qeveria ka miratuar një projektligj alternativ‎ dhe nuk mund të kishte kompromis me Partinë Demokratike. Balla theksoi se qëndrimi i mazhorancës është se puna e komisionit ka përfunduar.

Përfaqësuesit e opozitës theksuan se një qëndrim i tillë i mazhorancës për bllokimin dhe mbylljen e komisionit, thyen marrëveshjen e 24 Dhjetorit‎ 2014, e mirëpritur nga ndërkombëtarët, për të miratuar me konsensus ligjin e dekriminalizimit.

Përfaqësuesit e opozitës, duke theksuar tagrin e plotë të komisionit për të shqyrtuar çdo propozim dhe gatishmërinë për të gjetur zgjidhje që përjashtojnë kriminelët nga parlamenti dhe institucionet.

Përfaqësuesi i LSI në Komision, në kundërshtim me qëndrimin e Taulant Ballës, shprehu qëndrimin kundër mbylljes së punës së komisionit dhe, duke shprehur dakordësinë në parim me propozimin e Partisë Demokratike për ligjin e dekriminalizimit, kërkoi të ndiqen procedurat parlamentare.

Kryetari i Komisionit z. Oerd Bylykbashi shprehu qëndrimin se as qeveria dhe askush tjetër nuk mund të marrë tagrin e komisionit të dhënë me vendim të Kuvendit . Ai kërkoi që seanca e radhës të vazhdojë me diskutimin e projektligjit dhe propozimeve të mazhorancës sapo të paraqiten në komision.

Njoftim për shtyp i Partisë Demokratike, 16 Shtator 2015